علی ادیب - دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فرح حبیب - نویسنده مسئول،استاد، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
زهراسادات(سعیده) زرآبادی - دانشیار، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

ازآغاز سال ۱۹۹۰ میلادی، یک تغییر از اقتصاد سنتی - صنعتی به سوی یک اقتصاد دانش بنیان بوجود آمد که شکل جدیدی از توسعه شهری در قرن بیست و یکم را به صورت توسعه شهری دانش بنیان، بیان نمود. این نوع از توسعه، قابلیت آن را دارد که باعث توسعه اقتصادی شهرها و مناطق مختلف گردد. در حال حاضر با دوره ای روبه رو هستیم که اگر کشورهای در حال توسعه، به سوی اقتصاد دانش بنیان حرکت ننماید، حتی با داشتن منابع سرشار طبیعی نیز نمی توانند رشد اقتصادی را به دست آورند. در ایران در سالهای اخیر توسعه دانش بنیان به عنوان نیروی محرکه تمام فعالیتها و رشد اقتصادی و تحول فرهنگی، در اسناد و برنامه های کلان کشور مورد توجه و تاکید فراوان قرار گرفته است. از جمله بند دو در سند چشم انداز بیست ساله کشور که بر برخورداری جامعه از دانش پیشرفته و توانایی در تولید علم و فناوری تاکید دارد؛ و بند شش این سند فوق که دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری را در سطح منطقه آسیایی جنوب غربی تاکید دارد. هدف این مقاله بررسی نقش شهرهای دانش بنیان در راستای توسعه منطقه ای می باشد. مقاله حاضر، پراگماتیسم با جهت گیری اثباتی و روش پژوهش تحلیلی می باشد. در این مقاله به سوالات پژوهش که مولفه ها و معیارهای لازم برای تبدیل یک شهر به شهر دانش بنیان در ایران چیست و شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه ای چگونه تاثیر می گذارند؟ پاسخ داده می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که شش مولفه اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی، ادراکی، سازمان فضایی و زیرساخت شهری برای تبدیل یک شهر به شهر دانش بنیان در ایران لازم می باشند.

شهر دانش، توسعه منطقه ای، توسعه شهری دانش بنیان