اتابک کاظم پور - دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حامد رفیعی - استادیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سیدطاهر قائم مقامی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسین نوروزی - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
احمد قاسمی - دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه تهران، تهران، ایران

در کشور ایران فعالیت زنبورداری به واسطه نیاز کم به سرمایه و همچنین وجود مراتع طبیعی فراوان با گونه هایگیاهی شهدزا و گردهزا از اهمیت بسزایی برخوردار است عسل از دیرباز به عنوان یکی از پرمصرف ترینفرآورده های غذایی شناخته شده است که به واسطه خواص دارویی بی نظیر، گسترده ترین داروی طب ستنتی درکشور به شمار می آید هدف این تحقیق بررسی عملکرد صادراتی عسل ایران و اولویت بندی بازارهای هدف ایرانمی باشد بدین منظور ابتدا مزیت نسبی صادرات عسل با استفاده از شاخص های مزیت نسبی آشکار شده و مزیتنسبی آشکار شده متقارن طی سالهای ۹۷ - ۱۳۸۰ محاسبه شد و با استفاده از شاخص هرفیندال- هیرشمن ساختار بازار صادراتی عسل ایران مشخص شد در ادامه جهت اولویت بندی بازارهای بالفعل صادراتی عسل ازروش تاکسونومی عددی استفاده شد نتایج نشان داد که مزیت نسبی عسل در سال های مورد مطالعه با نوسانهمراه بوده و ریسک رقابتی برای صادرکنندگان عسل ایران نسبت به رقبا بالاتر بوده است. بر اساس نتایج بدستآمده ساختار بازار وارداتی عسل جهان در طول دوره ۹۷ - ۱۳۸۰ انح ار چندجانبه بوده است ساختار بازار صادراتیسسا جهان تا سال ۱۳۸۷ ، انح ار چندجانبه و از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۷ انحصار چندجانبه باز بوده است همچنینساختار بازار صادراتی عسل ایران در طی این دوره از نوع انحصار چند جانبه می باشد با توجه به شاخص های موردبررسی نتایج حاکی از آن است که بازارهای عربستان، عراق، امارات و مالزی بهترین بازارها برای عسل ایرانمحسوب می شوند.

انحصار چندجانبه، صادرات، مزیت، نسبت تمرکز، هرفیندال هیرشمن