نسیبه زارعی - دانشجو دکترا گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
آرش دوراندیش - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
حسن علی بخشی - دانش آموخته گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
محمود صبوحی صابونی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

در این تحقیق به بررسی مقدار و نحوه ی عملکرد محصولات گندم آبی و دیم، جو آبی و دیم و ذرت دانه ای در اقلیم و زیر اقلیم های کشورپرداخته میشود. در این راستا از دادههای متوسط عملکرد محصولات مورد بررسی، میانگین بارش، میانگین دما طی سال های ۹۴ - ۱۳۶۱استفاده شده است. باتوجه به این که محصولات غلات ۵۶ و ۷۷ درصد از سطح زیر کشت را به ترتیب در مناطق خشک و نیمه خشکشامل میشوند، در این پژوهش تنها غلات موردمطالعه قرار می گیرند و از میان آنها پنج محصول که دارای بالاترین سطح زیر کشت اند،انتخاب شده اند. در نهایت برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات از تابع واکنش عملکرد استفاده شد. نتایج حاکی از آن استکه بیشترین ضریب واکنش عملکرد به بارش در اقلیم و زیر اقلیم نیمه خشک سرد، نیمه خشک گرم، نیمه خشک معتدل، خشک سرد، خشکگرم و خشک معتدل به ترتیب مربوط به گندم دیم، گندم آبی، گندم دیم، جو دیم، جو دیم و گندم دیم است. بعلاوه بیشترین ضریبواکنش عملکرد به دما در اقلیم و زیر اقلیم نیمه خشک سرد، نیمه خشک گرم، نیمه خشک معتدل، خشک سرد، خشک گرم و خشک معتدلبه ترتیب مربوط به گندم دیم، جو دیم، گندم آبی و گندم دیم جو دیم، گندم دیم است. با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق و به منظورمدیریت کارآمد تولید و عملکرد بهتر محصولات کشاورزی در اقلیم و زیراقلیم ها در کشور پیشنهاد میشود. با تدوین الگوی کشت جامعهکشوری طبق عملکردهای محاسبه شده سعی بر تولید محصولات مورد بررسی در اقلیم و زیراقلیم های مرتبط نمایند.

بارش، تابع واکنش عملکرد، دما، عملکرد محصولات کشاورزی