فرشته محمدباقری - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی گرایش اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ایرج صالح - دانشیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
حامد رفیعی - استادیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران

با توجه به افزایش روز افزون تقاضای آب در بخش کشاورزی و محدودیت منابع آبی کشور، توجه به مسئله بحران منابع آبی و روش هایارتقاء سطح کارایی و بهره وری آن اهمیت بسزایی دارد. از این رو مطالعه ی حاضر به ارزیابی و بررسی اقتصادی روشهای نوین آبیاری ونقش آن در صرفه جویی مصرف آب در استان البرز می پردازد.داده های مورد نیاز مربوط به سال زراعی ۹۷ - ۱۳۹۶ بوده و از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده است. باتوجه به هدفپژوهش،به بررسی بهرهوری جزیی آب کشاورزان پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که روشهای آبیاری نوین بر میزان آبمصرفی و هزینه تاثیر معناداری دارد.آمار توصیفی مقدار آب مصرفی در هکتار با توجه به میزان نیاز خالص آبیاری و متوسط راندمان کاربرد برای روشهای آبیاری محاسبه شدهاست. همانطور که ملاحظه میشود کمترین میزان آب مصرف شده برای محصول گندم، جو و ذرت مربوط به آبیاری تیپ است، وبیشترین میزان آب مصرفی برای محصولات گندم، جو و ذرت مربوط به آبیاری سنتی است.نتایج آمار توصیفی بهره وری جزیی نهاده آب در گروههای انواع روشهای آبیاری برای محصولات گندم، جو وذرت علوفه ای محاسبهگردید. همانطور که ملاحظه می شود میزان بهره وری جزیی نهاده آب برای کل کشاورزان گندم کار و جوکار و ذرت کار به طور میانگین۲۳ / ۱ و ۲۹ / ۱ و ۷۸ / ۵ می باشد و به طور متوسط بین بهره وری جزیی نهاده آب برای محصولات گندم، جو و ذرت در گروه های آبیاری،اختلاف معناداری بین روشهای نوین و سنتی وجود دارد؛ و بیشترین میزان صرفه جویی آب مربوط به گروه آبیاری تیپ است.

آبیاری نوین ، بهره وری جزئی آب، صرفه جویی، استان البرز