رویا قصدی - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران
کیوان اروندیان - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کیش، ایران
فریده رضایی - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، ایران
حمیدرضا حاتمی - دانشیار گروه روان شناسی نظامی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

مقدمه: فشارهای ناشی از جنگ می­تواند شکل­گیری و رشد هویت فرزندان جانبازان به ویژه دختران نوجوان را به مخاطره اندازد، لذا هدف از این پژوهش تعیین و مقایسه تحلیل بالینی در فرزندان دارای پدر جانباز و شهید (شاهد) با فرزندان عادی بود.روش­کار: روش مطالعه علی-مقایسه­ای و جامعه آماری ۶۰ نفر شامل دانش­آموزان دختر خانواده­های شاهد و عادی در سال های اول تا سوم راهنمایی مدارس شاهد و عادی در سال ۱۳۹۳ بود. با روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی ۳۰ نفر از دختران دارای پدر شاهد و برای همتاسازی با آن­ها به صورت هدفمند ۳۰ نفر از دختران دارای پدر عادی انتخاب و توسط ترسیم  آزمون خانه – درخت – آدم مورد سنجش قرار گرفتند.یافته­ها: نتایج به دست آمده نشانگر آن است که شاخص­های ترسیمی در نقاشی­های خانه-درخت-آدم فرزندان شاهد در مقایسه با گروه عادی بیشتر است و نمرات بالاتری را در میزان شاخص­های ترسیمی از جمله اضطراب، افسردگی، تکانشگری و هم­چنین سازش نایافتگی به دست آورده­اند اما در زیرمقیاس­های عزت نفس پایین، پرخاشگری و مشکلات ارتباطی، تفاوت معنی­داری بین این دو گروه از دانش­آموزان وجود ندارد. نتیجه­گیری: بنا بر نتایج، شاخص­های ترسیمی در نقاشی­های خانه-درخت-آدم فرزندان شاهد در مقایسه با گروه عادی بیشتر است.

شاخص های بالینی, کودکان, نقاشی خانه-درخت- آدم