مهسا احمری - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
جواد صالحی فدردی - دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سید امیر امین یزدی - دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حامد صابر - کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

مقدمه: هدف مطالعه ی حاضر، بررسی اثربخشی برنامه ی ۴ جلسه ای تعدیل سوگیری شناختی توجه (CBM-A) بر کاهش سوگیری توجه به تهدید و علایم اضطراب اجتماعی در دانشجویان مضطرب اجتماعی بود. روش کار: جامعه ی آماری این کارآزمایی بالینی، تمام دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در دامنه ی سنی ۳۰-۱۸ سال مراجعه کننده به کلینیک دانشکده ی روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۹۲-۱۳۹۱ بودند. داوطلبان با نمره ی بالا در پرسش نامه ی هراس اجتماعی کانور (۳۰ نفر) به طور تصادفی در گروه آزمون و درمان نما قرار گرفتند. در پیش آزمون، آزمودنی ها تست کامپیوتری سنجش سوگیری توجه و پرسش نامه ی اضطراب اجتماعی کانور را کامل کردند. گروه آزمون، ۴ جلسه ی آموزش تعدیل سوگیری شناختی برای سوگیری توجه را در طی چهار هفته (جلسات هفتگی) دریافت کردند. گروه درمان نما تعداد جلسات آموزشی برابر با گروه آزمون و مداخله ی درمان نما را دریافت کردند. در پس آزمون (یک هفته بعد از آموزش) و بعد از ۱۲ هفته در آزمون پی گیری (۹۰ روز)، تمام آزمودنی ها تکلیف سوگیری توجه و اضطراب اجتماعی را دریافت کردند. داده ها با نرم افزارSPSS  نسخه ی ۱۶ و تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته ها: گروه آزمون نسبت به درمان نما، کاهش معنی داری در سوگیری توجه به تهدید در ارزیابی پس آزمون (۰۱/۰>P) و پی گیری (۰۱/۰>P) نشان دادند. هم چنین گروه آزمون نسبت به درمان نما به طور معنی داری علایم اضطراب اجتماعی کمتری در پس آزمون (۰۵/۰>P) و پی گیری (۰۱/۰>P) گزارش کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از یک برنامه ی تعدیل سوگیری توجه چندجلسه ای برای تسهیل رهاسازی توجه از تهدید می تواند در درمان اضطراب اجتماعی کاربردهای بالینی داشته باشد.

اضطراب اجتماعی, توجه, سوگیری, شناختی