علیرضا حمزه ای - روان پزشک، طبس، ایران

مقدمه: بیان آنتی بادی شوک حرارتی (HSP) در سیستم اعصاب مرکزی در استرس های مختلف مانند هیپوترمی، هیپوکسی، آسیب تروماتیک و صرع پایدار و سوء مصرف مواد دیده می شود. از سویی HSP به عنوان یک محافظ مولکولی برای پروتئین های آسیب دیده ی سلولی نیز مطرح است. در این مطالعه ی مروری به بررسی و جمع بندی مقالات مرتبط با نقش پروتئین شوک حرارتی در روان پریشی ناشی از سوء مصرف مواد پرداخته شده است. روش کار: در این مطالعه مروری نظام مند، کلیه مقالات چاپ شده تا دسامبر ۲۰۱۴ به دو زبان فارسی و انگلیسی در زمینه ارتباط پروتئین شوک حرارتی و سوء مصرف مواد انجام شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. این مطالعات از طریق پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، بانک اطلاعات مقالات علوم پزشکی ایران، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران، بانک اطلاعات نشریات کشور،Science Direct، Ovid، Google Scholar ، PubMed، CINAHL  و با استفاده از کلیدواژه های پروتئین شوک حرارتی ۲۷ و سوء مصرف مواد، به دست آمد. به منظور جمع آوری داده ها از فرم استخراج داده ها که بر اساس هدف پژوهش طراحی شده بود، استفاده گردید. نتیجه ی این جستجو دست یابی به ۱۱ مقاله ی مرتبط با موضوع بودکه از این میان ۵ مقاله به علت دارا نبودن معیارهای ورود از مطالعه حذف و ۶ مطالعه وارد پژوهش شدند. یافته ها: از ۶ مطالعه ی مورد بررسی، قدیمی ترین مربوط به سال ۲۰۰۱  و جدیدترین آن ها در سال ۲۰۱۴ انجام شده بود. ۳ مورد (۵۰%) از مطالعات روی رت (rat) و ۳ مورد (۵۰%) روی موش انجام گرفته بود. ۴ مورد از مقالات سوء مصرف مورفین، ۱ مورد سوء مصرف آمفتامین و یک مورد سوء مصرف فنوباربیتال بود. نتیجه گیری: تمامی مطالعات نشان می دهند که پروتیئن شوک حرارتی ۲۷ پس از ترک مواد، افزایش می یابد و به نظر می رسد دارای اثر محافظت کننده از آسیب باشد.

پروتیئن شوک حرارتی, ترک, سوء مصرف مواد