سمیه دژم - آموزش بهداشت، گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران
نسرین روزبهانی - آموزش بهداشت، استادیار، گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران
محبوبه خورسندی - دکترای آموزش بهداشت، دانشیار، گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران

مقدمه و هدف: با توجه به شیوع بالای سرطان پستان در زنان ایرانی و عدم استقبال آنان از ماموگرافی غربالگری، تعیین مهم ترین سازه های پیش بینی کننده رفتار ماموگرافی، امکان طراحی مداخلات ارتقادهنده این رفتار را مهیامی سازد. هدف این مطالعه، تعیین سازه های متاثر از نظریه (تئوری) رفتار برنامه ریزی شده درخصوص ماموگرافی غربالگری در زنان خانه دار بالای ۴۰ سال بود. مواد و روش ها: شرکت کنندگان در این مطالعه مقطعی تحلیلی، ۲۹۴ زن بالای ۴۰ سال شهر اراک بودند که پرسش نامه نظریه رفتار برنامه ریزی شده درخصوص رفتار ماموگرافی را تکمیل کردند؛ سپس با استفاده از رگرسیون خطی و لوجستیک، متغیرهای پیشگویی کننده قصد و رفتار ماموگرافی مشخص شدند. نتایج: میانگین سن شرکت کنندگان، ۳۳/۴۷ سال ( با میانگین ۹۵/۴ و محدوده ۴۰تا۵۸ سال) بود. در مدل ارائه شده برای پیش بینی رفتار ماموگرافی، سازه قصد رفتار (۰۰۱/۰>P، ۱۷/۵ OR =) مهم ترین سازه پیشگویی کننده بود. درخصوص پیش بینی کنندگی قصد انجام ماموگرافی، سه سازه «هنجارهای ذهنی (۰۰۱/۰>P ، ۲۱/۰=R۲)، کنترل رفتاری درک شده (۰۰۱/۰>P ، ۱۶/۰=R۲)، و آگاهی(۰۰۱/۰>P ، ۱۳/۰=R۲)»، پیش بینی کننده قصد بودند. نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه حاضر، سازه های قصد، کنترل رفتاری درک شده و هنجارهای ذهنی از نظریه رفتار برنامه ریزی شده، پیشگویی کننده های رفتار ماموگرافی هستند؛ بنابراین، مداخلات نظریه-محور و ارتقادهنده رفتار ماموگرافی در زنان خانه دار را می توان برحسب این مدل طراحی کرد.

نظریه رفتار برنامه ریزی شده, سرطان پستان, ماموگرافی, زنان خانه دار