سحر کریمی - دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
مهران حیدری سراج - گروه داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
رضا افشار - گروه داخلی ،دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

مقدمه و هدف: گرچه خارش اورمیک، یکی از ناتوان کننده ترین مشکلات بیماران همودیالیزی است که عوامل مرتبط با آن، ناشناخته باقی مانده اند. هدف این مطالعه، ارزیابی شیوع و شدت خارش در گروهی از بیماران دیالیزی ایران و عوامل بالینی و آزمایشگاهی مرتبط با آنها بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی، روی ۶۷ بیمار تحت همودیالیز در بخش دیالیز بیمارستان شهید مصطفی خمینی تهران انجام شد. بیماران به پرسش نامه خارش یوسیپویچ پاسخ دادند. شیوع و شدت خارش و ارتباط آنها با مولفه های بالینی و آزمایشگاهی(سن، جنس، بیماری کلیوی زمینه ای، مدت همودیالیز، جلسات همودیالیز، زمان هر جلسه، خشکی پوست، نوروپاتی، کفایت دیالیز، سطح سرمی اوره، کراتینین، کلسیم، فسفر، آلبومین، آلکالن فسفاتاز، فریتین، هماتوکریت، پروتئین واکنش دهنده C، هورمون تیروئید، پاراتورمون و هموگلوبین A۱C) بررسی شد. نتایج: ۵۴ بیمار (۶/۸۰ درصد) خارش داشتند که در ۴/۳۱ درصد، خفیف؛ در ۹/۵۱ درصد، متوسط و در ۷/۱۶ درصد، شدید بود. شیوع خارش با خشکی پوست، مرتبط بود (۰۲۵/۰P=). شدت خارش به میزانی قابل توجه با سطح سرمی آلبومین (۰۱۵/۰P=،۳۲۹/۰- (C=، مرتبط بود. هیچ ارتباط معناداری میان شیوع و شدت خارش با سن، جنس، بیماری کلیوی زمینه ای، مدت همودیالیز، جلسات همودیالیز، زمان هر جلسه، نوروپاتی، کفایت دیالیز، سطح سرمی اوره، کراتینین، کلسیم، فسفر، آلکالن فسفاتاز، فریتین، هماتوکریت، پروتئین واکنش دهنده C، هورمون تیروئید، پاراتورمون و هموگلوبین A۱C دیده نشد. نتیجه گیری: خارش، هنوز مشکلی شایع در میان بیماران همودیالیزی است. بهبود خشکی پوست، ممکن است شیوع خارش اورمیک را کمترکرده، سطح سرمی بالاتر آلبومین می تواند شدت خارش اورمیک را در بیماران همودیالیزی کاهش دهد.

خارش اورمیک, همودیالیز, نارسایی کلیوی مرحله نهایی