فرشته پورمحسنی کلوری - دانشگاه پیام نور

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه نقش افکار تکراری به شکل نگرانی و نشخوار فکری در بروز آشفتگی­های خواب در دانشجویان دارای مشکلات خواب و خواب طبیعی پرداخته­است.  مواد و روش ها: روش انجام پژوهش، همبستگی و از نوع علی-مقایسه­ای است و جامعه پژوهش، تمامی دانشجویان دانشگاه پیام­نور بودند؛ از این جامعه: دویست نفر به سیاهه افسردگی بک و شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ پاسخ­دادند و براساس نمره آنان در کیفیت خواب و عدم ابتلا به افسردگی، سی نفر از دانشجویان دارای مشکلات خواب و سی نفر از دانشجویانی که مشکلات خواب نداشتند، انتخاب­شدند و به پرسش­نامه­های نشخوار فکری و حیطه­های نگرانی پاسخ­دادند. داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون هم­زمان، تحلیل واریانس چندمتغیری و تحلیل مسیر تجزیه­وتحلیل­شدند.  نتایج:  تحلیل داده­ها نشان­داد که نشخوار فکری، نگرانی و حوزه­های آن با آشفتگی­های خواب همبسته اند. نشخوار فکری و نگرانی توانستند آشفتگی­های خواب را پیش­بینی­کنند و نگرانی، نقش متغیر واسطه­ای را در رابطه میان نشخوار فکری و آشفتگی­های خواب برعهده­داشت؛ همچنین نشخوار فکری، نگرانی و حوزه­های آن در دانشجویان دارای مشکلات خواب در مقایسه با دانشجویان دارای خواب طبیعی، بیشتر بود.  نتیجه­گیری:  تمرکز بر افکار منفی تکرارشونده به­عنوان عاملی خطرساز در بروز و تداوم آشفتگی های خواب می­تواند در طراحی مداخلات پیشگیرانه مشکلات خواب و کاهش بروز اختلال­های روان­شناختی، مفید باشد.

نگرانی, نشخوار فکری, افکار منفی تکرارشونده, آشفتگی های خواب, دانشجویان