داود حکمت پو - گروه پرستاری، دانشکده پرستایی و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اراک
محمد علی عروجی - گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اراک
محسن شمسی - گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اراک

مقدمه و هدف: ترک سیگار می تواند  باعث پیشگیری از ۴ میلیون مرگ سالانه در جهان گردد ولی میزان موفقیت در ترک سیگار زیاد نیست. هدف این مطالعه بررسی تاثیر مداخله آموزشی براساس الگوی فرا نظری بر ماندگاری رفتار ترک سیگار می باشد.    مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی و بر روی ۱۱۰ نفر سیگاری که بطور تصادفی به  دو گروه درمان و مقایسه تقسیم بندی شدند و در شهرستان خمین شهر اراک در سال ۱۳۹۱صورت پذیرفته است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد براساس سازه های الگوی بین نظریه ای و آزمون فاگرشتروم بود.  برای گروه درمان ۵ جلسه مشاوره فردی، درمان جایگزین با برچسب نیکوتین یا آدامس نیکوتین و مطالب آموزشی داده شد و پس از ۳و ۶ ماه از مداخله میزان ترک سیگاری سنجیده و با استفاده از آزمونهای کای دو، تی مستقل و تی زوجی تجزیه تحلیل شده است.    نتایج: میانگین سنی افراد گروه درمان و مقایسه به ترتیب برابر با ۱۲/۹ ±۱۶/۳۹ و ۱۴/۹ ±۱۲/۳۸ سال بود که تفاوت معنی داری نداشتند(۳۲۲/۰=P < /span>). در قبل از مداخله میانگین وابستگی به نیکوتین براساس آزمون فاگرشتروم در گروه مقایسه و درمان به ترتیب ۱۲/۲± ۱۲/۵ و ۷۶/۲± ۴۹/۵ بود که بعد از مداخله آموزشی و فرایند پیگیری ۶ ماهه به صورت معنی داری در گروه درمان کاهش یافت (۰۲/۰=P < /span>).    نتیجه گیری: انجام مداخلات با استفاده همزمان از مشاوره فردی، درمان جایگزین با نیکوتین، و پایش و پیگیری فعال در افراد آماده ترک سیگار سودمند است و در برنامه های ترک سیگار می باید مدنظر قرار گیرد.

درمان جایگزین با نیکوتین, مشاوره, ترک سیگار, الگوی فرا نظری