سید محمد عظیمی - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه باهنر کرمان، ایران
حمید معرفتی - گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی و مرکز تحقیقات فیزیولوژی، دانشگاه باهنر کرمان، ایران
غلامرضا یوسف زاده - استادیار- گروه داخلی غدد و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، ایران
مجید مهاجری - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه باهنر کرمان، ایران

مقدمه و هدف: ویسفاتین یک آدیپوکین تازه کشف­شده­است. مطالعات گذشته، رابطه­ای مستقیم را میان ویسفاتین پلاسما و دیابت نوع ۲ نشان­دادند. مطالعه حاضر به ­منظور بررسی اثر ورزش هوازی بر ویسفاتین پلاسما در مردان مبتلا به دیابت نوع ۲ تحت درمان با متفورمین انجام­ شد.  مواد و روش­ها: ۳۶ مرد مبتلا به دیابت نوع ۲ مصرف کننده متفورمین (میانگین سن ۰۸/۳ ±۰۸/۴۶سال، نمایه توده بدنی ۳۲/۲±۱/۳۰ کیلوگرم بر متر مربع) برای شرکت در این مطالعه داوطلب شدند. افراد به صورت تصادفی به  ۲گروه تقسیم بندی شدند. ۱۸ نفر در گروه ورزش هوازی (۳روزدرهفته،۳۵ تا ۵۰ دقیقه در روز، ۵۵-۴۰ درصد ضربان قلب ذخیره) و ۱۸ نفر در گروه شاهد بودند. غلظت های ناشتایی ویسفاتین پلاسما، انسولین، گلوکز و هموگلوبین گلیکوزیله در قبل و بعد از۸ هفته ورزش در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲اندازه گیری شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر استفاده شد..  نتایج: نتایج نشان­داد که سطح پلاسمایی ویسفاتین، انسولین، قند خون، نمایه توده بدن، هموگلوبین گلیکوزیله، نسبت دور کمر به دور لگن و درصد چربی بدن به ­طور معنی­داری در گروه ورزش هوازی در مقایسه با گروه شاهد کاهش­ یافته ­است. میزان اوج اکسیژن مصرفی (vo۲peak) به ­طور معنی­داری در گروه ورزش هوازی در مقایسه با گروه شاهد افزایش ­یافته ­است.  نتیجه­ گیری: مطالعه حاضر نشان­داد کاهش ویسفاتین پلاسما ناشی از ورزش به ­احتمال زیاد در نتیجه بهبود کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ تحت درمان با متفورمین است.

ورزش هوازی, ویسفاتین, متفورمین, دیابت نوع ۲