رضا کریم کاشی آرانی - استادیار گروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا

اجرای حکم خارجی در حقوق ایران به موجب مواد ۱۶۹ تا ۱۷۹ قانون اجرای احکام مدنی مبتنی بر رفتار متقابل است، اما گسترش روابط بین المللی در دنیای امروز، به ویژه در زمینه بازرگانی، مقتضی اجرای حکم خارجی پس از احراز شرایط صحت آن بر مبنای اعتبار امر مختوم است. بر این اساس، ضروری است شرایط اساسی صحت حکم خارجی جهت شناسایی و اجرا در دادگاه ایران به صورت ترافعی بررسی شده و محکوم علیه حق داشته باشد اعتراض خود را در دادگاه مطرح کند. این شرایط عبارتند از: صلاحیت بین المللی دادگاه صادرکننده حکم، عدم مغایرت حکم صادره با نظم عمومی ایران، دادرسی صحیح و منظم، عدم تحصیل حکم از راه تقلب و صلاحیت قانون حاکم بر ماهیت دعوا.

اجرای حکم خارجی, اعتبار امر مختوم, ترافعی بودن دعوا, رفتار متقابل, شرایط اساسی صحت حکم خارجی.