مهناز جلیلی - استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، کرج، ایران (نویسنده مسئول) mahnazjalili@alumni.ut.ac.ir
زهرا میرزاآقا - کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران ایران. zariaghazadeh۴۹@gmail.com

سواد رسانه ای، نوعی درک مبتنی بر مهارت است که به وسیله آن، می توان رسانه ها و انواع تولیدات آن را شناخت و از یکدیگر تفکیک نمود. این امر به عوامل متعددی همچون سرمایه فرهنگی افراد، متکی است. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه میان سرمایه فرهنگی و سواد رسانه ای در میان جوانان شهر تهران است که از نظریات بوردیو درزمینه سرمایه فرهنگی و هابز، تامن و پاتر و شکاف آگاهی درزمینه سواد رسانه ای، استفاده شده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود. جامعه آماری شامل جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله ساکن شهر تهران در سال ۱۴۰۰ است که ۳۸۶ نفر برای نمونه اصلی پژوهش با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند تا بررسی شود که آیا بین سرمایه فرهنگی و سواد رسانه ای در میان جوانان شهر تهران، رابطه ای وجود دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد، سرمایه فرهنگی جامعه آماری (شامل: سرمایه های فرهنگی عینیت یافته، تجسم یافته و نهادینه شده)، نزدیک به متوسط است. سواد رسانه ای پاسخگویان که از جمع نتایج مولفه های (دسترسی، تحلیل، ارزیابی و تولید محتوای رسانه ای) به دست آمده است، کمی بالاتر از حد متوسط است. میان سواد رسانه ای و سرمایه فرهنگی متجسد و عینیت یافته جوانان، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد، اما میان سواد رسانه ای و سرمایه فرهنگی نهادینه شده، رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین میان جنسیت، تاهل و سطح درآمد با سواد رسانه ای، رابطه ای وجود ندارد.

جوانان, سواد رسانه ای, سرمایه فرهنگی