پروانه ایرانمنش - دانشگاه فردوسی مشهد
ناصر تجبر - دانشگاه فردوسی مشهد
محمود رضایی رکن آبادی - دانشگاه فردوسی مشهد
دانیل فروشارت - مرکز ملی تحقیقات علوم گرنوبل فرانسه
فائز پورآرین - دانشگاه کارنگی ملون آمریکا
هادی سلامتی - دانشگاه صنعتی اصفهان

در این مقاله اثر نشاندن Co به جای Fe بر ساختار بلوری Nd۶Fe۱۳Cu و خواص مغناطیسی و مغناطوالاستیکی این ترکیب ها بررسی شده است. ترکیب های سه تایی خاکی نادر (x=۰, ۱, ۲)Nd۶Fe۱۳CoxCu سنتز و با استفاده از پراش پرتو X بررسی شدند. نتایج نشان داد که نمونه ها ساختار چند فازی به خود می گیرند. در اثر جانشانی اتم Co، فاز دوم Nd۲Fe۱۷, Nd۲Fe۱۷-yCoy و Nd۲Fe۱۷-zCoz به ترتیب در نمونه های x=۰, ۱, ۲ تشکیل شد، ازاین رو پارامتر شبکه، کاهش و دمای کوری افزایش می یابد. در نمونه Nd۶Fe۱۳-xCoxCu(x=۱) به سبب حضور فاز فرومغناطیسی Nd۲Fe۱۷-yCoy، تغییر ناهمسانگردی و افزایش اثرات تبادلی مشاهده شد. اثرات نظم مغناطیسی بلند- برد پیش از دمای نیل در منحنی دمایی مغناطوتنگش خودبه خودی مشاهده شد. اندازه گیری های مغناطوتنگش در راستای موازی (λl) و عمود (λt) بر میدان با استفاده از روش پیمانه کرنشی انجام پذیرفت. در ناحیه میدان های کم، تنش های مغناطوتنگشی کوچک است و با افزایش میدان افزایش می یابد. در واقع مراکز قفل شدگی قوی اتم های Nd با ایجاد ناهمسانگردی مغناطوبلوری بزرگ مانع از حرکت آسان دیواره حوزه ها می شود. از طرفی در نمونه x=۰ در دماهای کم سهم زیرشبکه خاکی نادر غالب است که با افزایش دما سهم زیرشبکه Fe افزایش می یابد.

ترکیب بین فلزی, Nd۶Fe۱۳-xCoxCu, تحلیل ساختاری, خواص مغناطیسی, خواص مغناطوالاستیکی