حمیدرضا بهروان - دانشگاه فردوسی مشهد
رضا خراسانی - دانشگاه فردوسی مشهد
امیر فتوت - دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالامیر معزی - دانشگاه چمران اهواز
مهدی تقوی - دانشگاه شهید چمران

با توجه به اهمیت افزایش کارایی کود فسفر و بررسی اثرات اسید هومیک در بهبود جذب آن با توجه به خصوصیات مورفولوژیک ریشه و جریان به درون فسفر در گیاه نیشکر، آزمایش گلخانه­ای با سطوح مختلف فسفر (۰، ۵۰ و ۱۰۰ درصد توصیه کودی معادل ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار) و اسید هیومیک (سه سطح غوطه ورسازی قلمه در محلول های ۰، ۳/۰ و ۵/۰ درصد اسید هیومیک) اجرا شد و گیاه نیشکر در دو زمان ۴۵ و ۹۰ روز پس از کشت، برداشت شد. آزمایش به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار و با استفاده از ۵۴ گلدان اجرا گردید. در این تحقیق طول ساقه و ریشه، طول تارهای کشنده، ظرفیت تبادل کاتیونی ریشه، جذب و جریان به درون فسفر اندازه­گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده با مصرف اسید هیومیک به همراه کود فسفر، خصوصیات گیاهی اندازه گیری شد و جذب فسفر نیز به طور متوسط بیش از ۵۰ درصد بهبود یافت. اما در عین حال روند تغییرات جریان به درون فسفر با جذب فسفر در تیمارهای اسید هومیک و کود فسفر به دلیل افزایش معنی دار طول ریشه منطبق نبود به طوری که این تغییرات رابطه معکوسی با رشد ریشه نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف اسید هیومیک به تنهایی و به همراه کود فسفر می تواند با تاثیر بر سیستم ریشه ای و تارهای کشنده، جذب فسفر و در نتیجه ماده خشک گیاهی را افزایش دهد. همچنین کاربرد اسید هیومیک و کود فسفر ضمن افزایش عملکرد محصول، افزایش کارایی مصرف کود فسفر را نیز بهبود بخشید.

طول ساقه, طول تارهای کشنده, ظرفیت تبادل کاتیونی ریشه, غلظت فسفر, نیشکر