طالب نظری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجتبی بارانی مطلق - علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
اسماعیل دردی پور - علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
رضا قربانی نصرآبادی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سمیه سفیدگر شاهکلایی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

در این پژوهش، تاثیر کاربرد خاکی، محلول­پاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بر فرآهمی آهن، انواع کلروفیل و آنزیم­های گیاهی در گیاه کلزا (رقم هایولا ۳۰۸) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با ۱۰ تیمار در ۴ تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسیدهیومیک در سه سطح (۱، ۲ و ۴ گرم بر کیلوگرم خاک)، محلول­پاشی اسیدهیومیک در سه سطح (۱/۰، ۲/۰ و ۴/۰ درصد)، همراه با آب آبیاری در سه سطح (۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰ میلی گرم در لیتر) و تیمار شاهد بود. نتایج به­دست آمده نشان داد که بیشترین مقدار آهن کل برگ مربوط به تیمار ۴/۰ درصد محلول­پاشی و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بود. همچنین بیشترین مقدار آهن کل ساقه و آهن فعال به ترتیب با میانگین ۸۵ و ۸۶/۴۴ میلی­گرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار ۲۰۰۰ میلی­گرم بر لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهیومیک بود. بیشترین مقادیر کلروفیل a، b و کلروفیل کل به ترتیب با میانگین ۵۸/۳، ۷۹/۱ و ۳۷/۵ در تیمار محلول پاشی اسیدهیومیک باسطح ۴/۰ درصد دیده شد. بیشترین مقدار فعالیت آنزیم­های گیاهی سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز به ترتیب با میانگین ۲۰/۴ و ۹۵/۱ (Iu /gr.fw) مربوط  تیمار ۱/۰ درصد محلول پاشی اسیدهیومیک و بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز با میانگین ۴۶/۴ (Iu /gr.fw) مربوط به تیمار ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری بود. همچنین همبستگی منفی بین آنزیم­های گیاهی با انواع کلروفیل و آهن فعال وجود داشت. آهن فعال و آنزیم­های آنتی اکسیدان که نشان­دهنده آهن درون سیتوپلاسم سلول­اند، شاخص­های مناسبی برای ارزیابی تحمل به کمبود آهن در مقایسه با سنجش آهن کل برگ می­باشند.

آهن فعال, آنزیم های گیاهی, اسید هیومیک, کلروفیل