جواد رمضانی مقدم - دانشگاه محقق اردبیلی
یاسر حسینی - دانشگاه محقق اردبیلی
محمد رضا نیک پور - محقق اردبیلی
عطیه عبدلی - دانشگاه محقق اردبیلی

بیشترین سهم مصرف منابع آب در ایران مربوط به بخش کشاورزی است. بنابراین جهت صرفه جویی در منابع آب، اولویت با کاهش میزان آب آبیاری است و یکی از راهکارهای مهم در این راستا، استفاده از منابع آب نامتعارف می باشد. بدین منظور در این پژوهش اثر استفاده از آب شور بر عملکرد گوجه گیلاسی تحت شرایط تنش خشکی مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای اعمال شده شامل شوری آب آبیاری (در دو سطح ۴S۱= و ۷ = S۲ دسی-زیمنس بر متر) و تنش خشکی (در سه سطح، آبیاری در نقاط ۴۰، ۵۰ و ۶۵ درصد تخلیه رطوبتی خاک به ترتیب I۱، I۲ و I۳ ) بودند. طرح آزمایشی مورد استفاده در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر تنش شوری آب آبیاری بر عملکرد، مجموع تبخیر و تعرق و کارآیی مصرف آب (به ترتیب در سطوح یک، پنج و پنج درصد) معنی دار شد. همچنین بیشترین اثر کاهشی تنش شوری روی عملکرد گوجه گیلاسی (با مقدار ۲۷ درصد کاهش مربوط تیمار شوری ۷ دسی زیمنس بر متر) مشاهده شد. از طرفی استفاده از آب شور (۷ دسی زیمنس بر متر) موجب کاهش ۲/۱۹ درصدی کارآیی مصرف آب نسبت به تیمار شاهد شد. دلایل این کاهش صفات مورد بررسی می تواند به خاطر اثر منفی پتانسیل اسمزی، کاهش تبخیر و تعرق کل و تجمع یون ها در اندام حساس پایینی باشد. از طرفی گرچه افزایش شوری موجب کاهش عملکرد در سطح معنی دار یک درصد شده است، اما ممکن است در سال های آینده با محدودیت های شدید منابع آبی و افزایش هزینه های تهیه آن، این مقادیر کاهش عملکرد، اقتصادی و قابل توجیه باشد.

آب نامتعارف, کارآیی مصرف آب, کم آبیاری, گوجه گیلاسی