مهدی شاعرعطار - گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
اکبر میرزاپور باباجان - گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

صندوق­های کالایی یکی از انوع صندوق­های قابل معامله در بورس هستند که دارایی پایه آن­ها به جای سهام، محصولات کشاورزی، انرژی و یا فلزات می­باشند. این صندوق­ها به روش­های مختلفی نظیر نگه­داری فیزیکی کالا، قرارداد آتی کالای منفرد، سبدی از قراردادهای آتی کالاها و یا خریداری سهام کالاهای مختلف، سرمایه­گذاران خود را در مقابل بازار انواع کالاها قرار می­دهند. طی سال­های اخیر، این ابزار مالی با ایجاد مزیت­های فراوان به یکی از گزینه­های مهم سرمایه­گذاری در بین معامله­گران تبدیل شده است. با وجود این تحولات، شواهد کمی در ادبیات فعلی در مورد رفتار معاملاتی سرمایه­گذاران این صندوق­ها گزارش شده است. هدف از این مقاله، بررسی وجود معاملات بازخورد در رفتار معامله­گران صندوق­های کالایی زعفران در ایران می­باشد. به این جهت از داده­های روزانه دو صندوق زعفران موجود در بورس کالای ایران یعنی سحرخیز و نویرا، طی دوره زمانی ۱۴/۱۰/۱۳۹۹ الی ۳۰/۰۸/۱۴۰۱ و مدل معاملات بازخورد سنتانا-وادوانی (۱۹۹۲) استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داد که نوسان بازدهی صندوق­های زعفران نسبت به اخبار مثبت و منفی متقارن می­باشد. با وجود بازار رسمی با هم­پوشانی کامل برای معاملات دارایی پایه، معامله­گران صندوق­های زعفران توجهی به انحراف قیمت بین صندوق­ها و خالص ارزش دارایی­ آن­ها ندارند. نتایج حاصل از برآورد مدل معاملات بازخورد نشان داد که علائمی از وجود معاملات بازخورد در هیچ کدام از صندوق­های زعفران دیده نمی­شود و معامله­گران این صندوق­ها توجهی به بازدهی گذشته آن ندارند. به نظر می­رسد بازار این صندوق­ها از کارایی برخوردار می­باشد که این موضوع را می­توان با خاص بودن دارایی پایه زعفران و سرمایه­گذاران این صندوق­ها در ارتباط دانست.

صندوق های قابل معامله, صندوق های کالایی زعفران, معاملات بازخورد