علیرضا صفاهانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
بهنام کامکار - دانشگاه فردوسی مشهد
اسکندر زند - موسسه گیاهپزشکی کشور
ناصر باقرانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
محسن باقری - مرکزتحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان گلستان

به منظور بررسی اهمیت شاخصهای رشد در قابلیت رقابت ارقام مختلف کلزا در برابر علف هرز خردل وحشی یک تحقیق مزرعهای بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۸۵-۱۳۸۴ در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کلزا در ۷ سطح شامل (زرفام ، طلایه ، ساری گل ، آرجی اس ۰۰۳ ، آپشن ۵۰۰، هایولا ۴۰۱ و هایولا ۳۳۰ ) و تراکم خردل وحشی در دو سطح ( صفربوته به عنوان شاهد و ۳۰ بوته خردل وحشی در مترمربع ) بود. علاوه بر آن کشت خالص علف هرز خردل وحشی در هر تکرار منظور شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که خردل وحشی سبب کاهش معنی دار عملکرد، ماده خشک، میزان سطح برگ، دوام سطح برگ و سرعت رشد گیاه در تمامی ارقام کلزا مورد آزمایش، ایجاد کرد. در شرایط خالص بیشترین مقدار عملکرد، تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت توسعه نسبی سطح برگ و سرعت رشد گیاه به رقم هایولا۳۳۰ تعلق داشت. بیشترین کاهش عملکرد، ماده خشک و شاخص سطح برگ نسبت به شاهد در شرایط مخلوط به رقم آپشن ۵۰۰ تعلق داشت و کمترین تاثیر منفی رقابت بر صفات مورد اندازهگیری در رقم رقیب زرفام مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر میرسد که شاخص سطح برگ به همراه توزیع عمودی سطح برگ و سرعت توسعه نسبی سطح برگ را میتوان از جمله شاخصهای موثر در کم کردن بیوماس علف هرز خردل وحشی و نیز توانایی تحمل ارقام دانست.