عبدالرضا احمدی - دانشگاه لرستان
مجید رستمی - دانشگاه فردوسی مشهد
جهانشیر شاکرمی - دانشگاه لرستان
محمد فیضیان - دانشگاه لرستان

به منظور تعیین بهترین دوره برای کنترل علفهای هرز غالب مزارع برنج (Oryza sativa L.) در منطقه ویسیان استان لرستان، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال ۱۳۸۳ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوکهای کامل تصادفی و تیمارهای آن شامل دو گروه حذف و حضور علفهای هرز تا فواصل ۱۴، ۲۸، ۴۲ و۵۶ روز پس از کاشت نشاء به همراه یک تیمار شاهد برای هر گروه بود. طبق نتایج این آزمایش، دوره بحرانی کنترل علفهای هرز برای کاهش قابل قبول عملکرد دانه در حد ۵% و ۱۰% به ترتیب بین روزهای ۱۱ تا۴۰ و۱۴ تا۳۰ پس از کاشت نشاء بود. انجام عملیات وجین قبل از روز ۸ و بعد از روز ۴۹ تاثیر قابل توجهی در افزایش عملکرد نداشت. طول دوره بحرانی همچنین بر اساس درجه حرارت تجمعی تعیین گردید، بر این مبنا برای کاهش قابل قبول عملکرد در حد ۵% این دوره پس از دریافت ۱۹۸ درجه روز شروع و تا ۷۶۸ درجه روز ادامه یافت و با افزایش درصد خسارت مجاز طول این دوره کاهش یافت. افزایش تداخل علفهای هرز در مراحل اولیه رشد برنج باعث کاهش مداوم و سریع عملکرد دانه گردید بطوریکه در فاصله روزهای ۱۴ تا ۲۸ پس از کاشت نشاء به ازاء هر روز تاخیر در عملیات وجین به طور متوسط حدود ۴۷ کیلوگرم از عملکرد دانه کاسته شد.