زهرا جوزاریان - دانشگاه یاسوج
علیرضا یدوی - دانشگاه یاسوج
محسن موحدی دهنوی - دانشگاه یاسوج
عیسی مقصودی - دانشگاه یاسوج

به منظور بررسی تاثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی سویا در شرایط رقابت علف های هرز، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی یاسوج در تابستان ۱۳۸۹ اجرا شد. این آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل رقابت علف هرز (در دو سطح کنترل و عدم کنترل علف های هرز طبیعی مزرعه) و عامل فرعی شامل فاکتوریل فاصله ردیف سویا (با سه سطح ۳۰، ۴۵ و ۶۰ سانتی متر) و تراکم کاشت (با سه سطح ۴۰، ۵۰ و ۶۰ بوته در مترمربع) بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با افزایش تراکم کاشت سویا و کاهش فاصله ردیف آن عملکرد دانه این محصول به طور معنی داری افزایش می گردد، به طوری که بیشترین عملکرد دانه در تراکم ۶۰ بوته در متر مربع (۲۴۰۵ کیلوگرم در هکتار) و فاصله ردیف ۳۰ سانتی متر (۲۳۶۸ کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. همچنین رقابت علف های هرز باعث کاهش معنی دار ۳۷ درصدی عملکرد دانه سویا شد. افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف سویا، عملکرد روغن را افزایش داد در حالی که رقابت علف های هرز منجر به کاهش ۳۸ و ۴۱ درصدی عملکرد روغن و پروتئین گردید. همچنین با افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف سویا، وزن خشک علف های هرز کاهش یافت، به طوری که کمترین وزن خشک از فاصله ردیف ۳۰ سانتی-متری (۳/۵۳۱ گرم) و تراکم کاشت ۶۰ بوته در مترمربع (۲/۵۲۳ گرم) به دست آمد. نتایج به دست آمده حاکی از موثر بودن افزایش تراکم کاشت و کاهش فاصله ردیف سویا برای کنترل علف های هرز می باشد

آرایش کاشت, روغن, پروتئین, عملکرد دانه