سیف اله فلاح - شهرکرد
فایز رییسی - شهرکرد

دسترسی به آب و عناصر غذایی دو عامل اصلی تولید ذرت علوفه ای (Zea mays L.) در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شوند، ولی اثر سطوح مختلف نیتروژن از منبع کودهای آلی و شیمیایی بر کارایی عناصر (به ویژه نیتروژن و فسفر) در شرایط تنش خشکی بخوبی مشخص نشده است. بنابراین با هدف تعیین اثر کودهای اوره و مرغی و تنش خشکی کوتاه مدت در ذرت (سینگل کراس ۷۰۴) بر کارایی نیتروژن و فسفر، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی شهرکرد در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ به اجرا درآمد. تیمارها شامل چهار سطح نیتروژن (صفر، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار) از منابع کود مرغی و اوره و دو رژیم آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله ظهور گل تاجی به مدت دو هفته) بودند. نتایج نشان داد که کارایی نیتروژن و فسفر بین رژیم های آبیاری اختلاف معنی داری نداشت. اثر تیمار کودی بر کارایی زراعی نیتروژن، کارایی فیزیولوژیک نیتروژن، کارایی زراعی فسفر و ماده خشک اندام های هوایی معنی دار بود، ولی کارایی بازیافت نیتروژن و فسفر و کارایی فیزیولوژیک فسفر از لحاظ آماری تحت تاثیر کوددهی قرار نگرفت. سطح ۳۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع کود مرغی دارای بیشترین ماده خشک اندام هوایی (۳۲۲۸۹ کیلوگرم در هکتار) و کارایی زراعی نیتروژن (۷/۶۲ کیلوگرم بر کیلوگرم) بود، ولی کارایی آن با سطوح مختلف نیتروژن از منبع اوره اختلاف معنی داری داشت. بیشترین کارایی فیزیولوژیک نیتروژن و فسفر (به ترتیب ۱۴۱ و ۱۱۴ کیلوگرم بر کیلوگرم) با مصرف ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع کود مرغی بدست آمد و اختلاف آن با سطوح مختلف نیتروژن از منبع کود اوره معنی دار بود. بطور کلی، کارایی زراعی و فیزیولوژیک نیتروژن و کارایی زراعی فسفر در شرایط استفاده از کود مرغی بالاتر از کود اوره بود و تنش کوتاه مدت آب در مرحله ظهور گل تاجی پاسخ کارایی عناصر را به مقادیر و منابع کودی تحت تاثیر قرار نداد.

عنصر غذایی, کارایی مصرف نیتروژن, کود آلی، مردابی شدن