علیرضا کوچکی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مهدی نصیری محلاتی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسن فیضی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
شهرام امیرمرادی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فرزاد مندنی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط نواری ذرت (Zea mays L.) و لوبیا Phaseolus vulgaris L.)) بر عملکرد ماده خشک و نسبت برابری زمین (LER) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح کشت مخلوط نواری با ۲، ۳، ۴، ۵ نوار و کشت خالص ذرت و لوبیا همراه با دو سطح کنترل و بدون کنترل علف های هرز به صورت طرح بلوک نواری در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که روند تجمع ماده خشک ذرت و لوبیا تحت تاثیر تیمارهای مختلف کشت مخلوط قرار گرفت. بیشترین میزان تجمع ماده خشک در تیمار نوار ۲ ردیفی و کمترین آن در کشت خالص بود، بنابراین با افزایش عرض نوار تجمع ماده خشک به تدریج کاهش یافت. علف های هرز، هم از طریق اثر بر سرعت تجمع ماده خشک و هم از طریق تاثیر بر مقدار تجمع ماده خشک باعث کاهش رشد شدند. عملکرد ماده خشک مخلوط نسبت به کشت خالص در ردیف های حاشیه ای در تمامی تیمارها بیشتر از ردیف های مرکزی بود. در ردیف های حاشیه ای، وجود علف هرز عملکرد بیولوژیک ذرت، لوبیا و مخلوط را به ترتیب به میزان ۷/۱۸، ۵/۲۳ و ۳/۲۰ درصد نسبت به شرایط عاری از علف هرز کاهش داد. این کاهش در ردیف های مرکزی معادل ۶/۲۹، ۳/۲۱ و ۳/۲۷ درصد بود. در تمامی تیمارهای مخلوط نواری، نسبت برابری زمین بیشتر از کشت خالص(LER>۱) بود و با افزایش عرض نوار مقدار آن کاهش یافت. در ردیف های حاشیه ای، LER مخلوط در حضور علف های هرز به میزان ۲۹/۰ افزایش یافت که این مقدار در ردیف های مرکزی برابر ۲۱/۰ بود. این امر نشاندهنده توانایی بالقوه کشت مخلوط در رقابت با علف های هرز بدون استفاده از وجین و یا علفکش ها است.

تثبیت نیتروژن, رقابت, مدیریت تلفیقی