سیدمحمد علی زمردیان - شیراز
حمیده غفاری - شیراز
فاطمه ساداتی - شیراز

آبشستگی موضعی در خروجی کالورت­ پدیده­ای متداول است؛ لذا ارائه راهکارهای مقابله با این پدیده مخرب ضروری می­باشد. در مطالعه حاضر تاثیر دیواره جانبی پایین­دست کالورت بر ابعاد گودال آبشستگی موضعی با درنظر گرفتن دیواره­هایی با زوایای ۱۵، ۳۰، ۴۵، ۶۰ و ۷۵ درجه نسبت به خط مرکزی جریان، در دو تیپ هیدرولیکی ۱ و ۴ و در دو کالورت با مقطع دایره ای و مستطیلی بررسی شد. نتایج نشان داد که استفاده از دیواره با زاویه ۱۵ درجه باعث کاهش عمق و طول گودال آبشستگی و همچنین ارتفاع رسوب گذاری در پایین­دست می­شود که میزان کاهش عمق آبشستگی در کالورت مستطیلی با تیپ ۱ هیدرولیکی به میزان %۳/۳۵  نسبت به تست شاهد مشاهده شد. همچنین دیواره با زاویه ۳۰ درجه در مقطع مستطیلی با تیپ ۱، با کاهش ۴۶% آبشستگی عملکرد خوبی را نشان داده است. دیواره های جانبی با زاویه ۶۰ و ۷۵ درجه، عملکرد مناسبی در کاهش آبشستگی نشان ندادند. همچنین در تیپ ۱، دیواره در همه زوایا باعث کاهش عمق آبشستگی شد؛ اما در تیپ ۴ فقط در زاویه ۱۵ درجه عمق آبشستگی به میزان ۳۰% در مقطع دایره ای و ۱۰% در مقطع مستطیلی کاهش پیدا کرد. همچنین ابعاد گودال آبشستگی در پایین­دست کالورت با مقطع دایره­ای بیشتر از مقطع مستطیلی مشاهده شد؛ به گونه­ای که در مقطع دایره­ای در تیپ ۱ هیدرولیکی، عمق آبشستگی به میزان ۳۵% نسبت به مستطیلی افزایش داشته است که این در تیپ ۴ هیدرولیکی به میزان ۹۵% مشاهده شد. همچنین ابعاد گودال آبشستگی در تیپ ۱ نسبت به تیپ ۴ در همه زوایا بیشتر می­باشد و این در حالی است که ارتفاع رسوب گذاری در تیپ ۴ نسبت به تیپ ۱ بیشتر می باشد.

کلیدی آبشستگی, موضعی, کالورت, دیواره جانبی