سیما ضیغمی - استادیار، گروه فیزیک، دانشکده علوم پایه، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
احسان توابی - دانشیار، دانشکده فیزیک، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
هدیه روستایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده فیزیک، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

بادهای خورشیدی نتیجه­ی فوران جریانات پلاسما از تاج خورشید می­باشند. این پلاسما که از ذرات پروتون، الکترون، پرتو ایکس و امواج رادیویی تشکیل شده است، به ناحیه ی هلیوسفر نفوذ کرده و از فضای بین سیارات با انرژی جنبشی و انرژی حرارتی بالایی به سمت کره ی زمین شتاب می­گیرد. افزون بر این، در صورت برخورد با اتمسفر زمین سبب مختل شدن زندگی بشر می­گردد. اما با وجود میدان مغناطیسی زمین و فرآیند اتصال مجدد مغناطیسی که در این ناحیه اتفاق می­افتد ناحیه ی مگنتوسفر زمین همچون یک سپر عمل کرده و مانع از تاثیر گذاری این مواد بر روی کره­ی زمین می­گردد. استفاده از داده­های ماهواره­ها به منظور دست­یابی به داده­های مورد نیاز برای بررسی انواع پدیده­هایی که در اطراف خورشید رخ می­دهد، بهترین و مطمئن­ترین روش از نظر درستی و به روز بودن داده­ها می­باشد. در این مقاله از داده­های ماهواره­ی هواشناسی گوئس، فضاپیمای لاسکو و رصد خانه­ی دینامیکی خورشید بهره گرفته شده است. برای بررسی دقیق همبستگی بین فوران­های خورشید و تغییرات لایه مگنتوسفر زمین  از روش تحلیل موجک با موج پایه مورلت استفاده شده است که ابزار مهمی برای پردازش نوسانات می­باشد. نتایج محاسبات عددی دقیق این پژوهش نشان داد که همبستگی قوی بین فعالیت­های مغناطیسی خورشید و ایندکس­های مشخصه لایه مگنتوسفر زمین وجود دارد که به پیروی از آن می­تواند بر روی اتمسفر زمین نیز تاثیر بگذارد.

شراره خورشیدی, میدان مغناطیسی, ذرات پروتون, ذرات الکترون, پرتو ایکس