علی آذر - استادیار گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد اسلامی
آنیتا مجیدی هروی - هیات علمی پیام نور

بخش مسکن یکی از مهمترین کاربری های اراضی در سطح شهرها می باشد. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد پراکنده شهری و همچنین ضرورت تآمین مسکن به ویژه در کلان شهرها، برنامه ریزی و طراحی مجتمع های مسکونی مناسب برای ارتقای کیفیت زندگی، جهت پاسخ گویی به نیازهای سکونتی شهروندان کاملا ضروری است. مقاله حاضر در وهله اول به دنبال تعریف و شاخص سازی مفهوم«کیفیت زندگی» و در وهله دوم تعیین میزان کیفیت زندگی در انواع مقیاس های مجتمع های مسکونی است. هدف اصلی پژوهش، رتبه بندی مجتمع های مسکونی و تبیین عوامل موثر در کیفیت زندگی این گونه از واحدهای سکونتی است. در این مطالعه، پس از شناسایی مولفه های موثر بر کیفیت زندگی در مجتمع های مسکونی مورد مطالعه از روش تحلیل عاملی، وزن دهی معیارهای اصلی و فرعی به روش تحلیل شبکه انجام گردید. نتایج وزن دهی بر طبق این روش، نشان می دهد که که معیار موقعیت جغرافیایی با ۳۳۴. و مولفه شرایط محیطی با امتیاز ۱۱۸. به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را در کیفیت زندگی مجتمع های مسکونی به خودشان اختصاص داده اند. در ادامه، مجتمع های مسکونی با استفاده از تکنیک های رتبه بندی ویکور پلاس، تحلیل شبکه و تاپسیس از لحاظ کیفیت زندگی رتبه بندی شدند. با توجه به متفاوت بودن امتیاز رتبه بندی ، برای رسیدن به یک اجماع کلی در مورد کیفیت زندگی مجتمع های مسکونی، از مدل تلفیقی کپ لند استفاده گردیده است. طبق تکنیک کپ لند، از نظر کیفیت زندگی مجتمع مسکونی آسمان با امتیاز ۶- در رتبه اول و مجتمع اسکان در رتبه آخر قرار گرفتند.

کیفیت زندگی, رتبه بندی, مجتمع های مسکونی, مدل تلفیقی, تبریز