حمیدرضا عمادی - دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد، یزد، ایران
سیدعلیرضا افشانی - استاد جامعه شناسی، گروه تعاون و رفاه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
حسین اسلامی - استادیار مدیریت رسانه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد، یزد، ایران

مقاله حاضر، شرایط و زمینه های شکل گیری حکمرانی خوب را در رسانه های اجتماعی با تاکید بر مولفه پاسخ گویی، واکاوی کرده است؛ با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای، و از طریق نمونه گیری نظری و هدفمند، تعداد ۲۰ نفر از فعالان حوزه رسانه و مدیران شبکه های اجتماعی انتخاب شده و با آن ها مصاحبه های عمیقی انجام شد. نمونه گیری در این پژوهش تا مرحله اشباع داده ها ادامه یافت. داده های گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری، و گزینشی، تحلیل شده و در قالب خط داستان (شامل ۱۵ تم اصلی و ۱ تم نهایی)، الگوی پارادایمی و طرح واره نظری ارائه شدند. نتایج پژوهش نشان می دهند که «قدرت رام شده حاکمیت» در پی مجموعه عواملی مانند منگنه نرم پاسخ گویی، کنترل و نظارت معکوس، کنشگری شبکه ای مردم، و گروه های فشار شبکه ای به همراه تاثیرپذیری از مجموعه عوامل زمینه ای و مداخله گر ایجاد می شود و پس از به کارگیری راهبردهایی چون بهنجارسازی پاسخ گویی، عمل گرایی مطلوب، فعالیت شبکه ای ارکان حاکمیتی، پاسخ گویی نهادی حاکمیت، و حرکت به سوی ایجاد یک نظام پاسخ گویی برخط، اعتماد عمومی و همبستگی اجتماعی به عنوان نتیجه نهایی بروز می یابد. طرح واره نظری و همچنین، الگوی پارادایمی پژوهش، این نتایج را به گونه ای دقیق تر تفسیر خواهند کرد. نتیجه نهایی اینکه، پاسخگویی در فضای رسانه، علاوه بر توسعه حکمرانی خوب باعث زایش اعتماد عمومی خواهد شد.

حکمرانی خوب, پاسخ گویی برخط, قدرت رام شده حاکمیت, رسانه اجتماعی