میثم حداد - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان و کارشناس دفتر حسابهای اقتصادی مرکز آمار ایران تهران
خدیجه صلاحی ابر - دانش آموخته دکتری اقتصاد و کارشناس دفتر حسابهای اقتصادی- مرکز آمار ایران- تهران

محاسبه ارزش قاچاق کالا و برآورد صحیح عوامل اقتصادی موثر بر آن، به منظور اتخاذ سیاست های مربوط به مبارزه با قاچاق کالا دارای اهمیت است. بنابراین در پژوهش حاضر به محاسبه ارزش قاچاق کالا با استفاده از روش تجارت بین کشوری پرداخته شد. داده های مورد استفاده در این پژوهش به صورت سری زمانی طی دوره زمانی ۱۴۰۰-۱۳۵۲ است. ابتدا با استفاده از متغیرهای واردات ایران و صادرات سایر کشورها، به محاسبه ارزش قاچاق کالا پرداخته شد. سپس سهم قاچاق از واردات کل مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بیشترین قاچاق واردات با ارزش بیش از ۲۱ میلیارد دلار و با سهم ۵/۴۰ درصدی از واردات کل، در سال ۱۳۹۳ و کم ترین حجم قاچاق با ارزش ۵/۱۴ میلیون دلار و با سهم ۱/۰ درصدی از واردات کل، در سال ۱۳۶۲ مربوط به قاچاق کالا از سایر کشورها به ایران است. همچنین سهم قاچاق کالا از واردات کل در سال ۱۳۵۷ به دلیل شرایط حاد کشور بیش ترین و در سال ۱۳۶۲ به دلیل جنگ در مرزهای غربی کشور کمترین میزان را به خود اختصاص می دهد.

قاچاق, صادرات, واردات, روش تجارت بین کشوری, سهم از واردات