محمدحسین باقری هارونی - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
فرشاد فتحیان - دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه ولی عصر(عج ) رفسنجان، رفسنجان، ایران

مدیریت مصارف آبی در حوضه های آبریز مشترک همواره با مشکل های بسیاری همراه بوده و طی سالهای اخیر منجر به مناقشات سیاسی و اجتماعی شده است . از جمله دلایل این مناقشات، عدم شفافیت از روند زمانی و مکانی مصرف آب در بخش کشاورزی است . حوضه آبریز زاینده رود به دلیل اهمیت آن در فلات مرکزی ایران، یکی از نمونه های بارز این موضوع است که ارائه دادههای مشخصی از میزان مصارف آبی در آن همواره مورد توجه و نگرانی بوده است . استفاده از محصولات جهانی تبخیر و تعرق و فناوری سنجش از دور می توانند با نگاهی منصفانه و بدون نیاز به دادههای زمینی ، این امر را مهیا سازند. بنابراین ، استفاده از پلتفرم گوگل ارث انجین می تواند این مهم را تسهیل و حجم و زمان محاسبات را تسریع سازد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر با استفاده از محصول ماهوارهای WaPOR فائو بر پایه الگوریتم ETLook در پلتفرم مذکور، تبخیر و تعرق واقعی که معرف مناسبی از میزان مصرف خالص آب در اراضی کشاورزی است برای دوره ۲۰۲۳-۲۰۱۰ و ۶ محدوده مجزاء بین استانهای اصفهان و چهارمحال و بختیاری استخراج گردید. همچنین ، با استفاده از روش روند من -کندال و بر اساس شاخص NDVI، تغییرات سطح زیر کشت در نواحی مذکور ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که روند زمانی مصرف آب در اراضی کشاورزی دراستان چهارمحال و بختیاری کاملا افزایشی است . اما، میانگین میزان مصرف آب کشاورزی در هر پیکسل برای نواحی مربوط به استان اصفهان بیشتر است که بخش عمده آن، به دلیل استمرار کشت برنج و محصولات پر آببر این نواحی است .

حوضه آبریز مشترک، تبخیر و تعرق واقعی ، WaPOR، NDVI، روند، رودخانه زاینده رود.