سعید خلیفه - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد،سرپرست واحد انرژی، معاونت فاضلاب، شرکت مهندسی آبفا استان کرمان
کاظم اسماعیلی - دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
سعیدرضا خداشناس - استاد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
فرشته مدرسی - استادیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد

روش ماسکینگام یکی از روش هایی است که می توان با استفاده از آن ضمن صرفه جویی در هزینه و زمان، روندیابی سیل به روش هیدرولوژیکی را انجام داد. تخمین صحیح پارامترهای این مدل، جهت دستیابی به دقت مناسب ضروری است . با توجه به خطای موجود در هیدروگراف خروجی روندیابی شده توسط مدلهای قبلی ، در این مطالعه مدل غیرخطی ماسکینگام NL۵ بر مبنای الگوریتم IWO توسعه داده شد.در ابتدا مدل NL۵ جهت ارزیابی الگوریتم IWO در روندیابی رودخانه کارده مورد استفاده قرار گرفت و با دو الگوریتم ژنتیک (GA) و جستجوی هارمونی ((HS مقایسه گردید. با توجه به شاخص های آماری SSQ و MSE در مدل NL۵ نشان داده شد که الگوریتم علف هرز به نسبت دو الگوریتم دیگر کارایی بهتری در بهینه کردن پارامترهای غیرخطی نوع ۵ ماسکینگام دارد. بر مبنای مقادیر بهینه پارامترهای مدل غیرخطی ماسکینگام و هیدروگرافهای خروجی محاسبه شده، برای هر مطالعه موردی ، مقدار تمامی توابع هدف مورد بررسی SSQ و MSE به صورت چشمگیری نسبت به سایر مدلهای موجودکاهش یافته و مقادیر دبی خروجی روندیابی شده بهبود یافته و به مقادیر واقعی نزدیکتر شدند. لذا این مدل میتواند از عملکرد بالایی در تخمین هیدروگراف روندیابی شده سیل برخوردار باشد.

روندیابی هیدرولوژیکی ، IWO، ماسکینگام، بهینه سازی ، مدل غیرخطی NL۵