آزاده نبی زاده حقیقی - Department of Sport Science and Physical Education, Faculty of Humanities, Rasht branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran.
رامین شعبانی - Department of Sport Science and Physical Education, Faculty of Humanities, Rasht branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran.

زمینه و هدف: بیماری کبد چرب غیر الکلی با رسوب چربی در سلول های کبدی مشخص می گردد و در صورت عدم کنترل ممکن است سبب فیبروز، سیروز و تخریب سلولی کبد گردد. هدف از این پژوهش مقایسه تاثیر دارو درمانی با تمرین ورزشی به همراه رژیم غذایی بر میزان آنزیم های کبدی و سونوگرافی بیماران مبتلا به کبد چرب غیر الکلی می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی ۲۰ بیمار زن داوطلب مبتلا به کبد چرب غیر الکلی از طریق نمونه گیری هدفمند و به طور تصادفی به دو گروه، دارو درمانی (۱۰ نفر) و تمرین ورزشی (۱۰نفر) تقسیم شدند. مدت بررسی ۸ هفته بود که طی این مدت گروه تمرین ورزشی سه روز در هفته، جلسه ای۹۰ دقیقه به انجام تمرینات پرداختند. به گروه دارو درمانی، دارو داده شد. رژیم غذایی هر دو گروه ۵۰۰ کالری کمتر از انرژی روزانه بیماران بود. قبل و پس ازپایان مداخله، آزمایشات خونی و سونوگرافی کبد انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ و روش های آماری تی همبسته، تی مستقل  و ویلکاکسون برای بررسی داده ها در سطح معنی داری ۰۵/۰ P< استفاده شد. نتایج: در هردو گروه سطح آنزیم های کبدی و شدت بیماری در سونوگرافی کاهش معنی­داری داشت (۰۵/۰ P<). در مقایسه بین گروهی نیز اختلاف معنی داری مشاهده نشد.  نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که هر دو روش دارو درمانی و ورزشی به همراه رژیم غذایی اثر تقریبا یکسانی بر کاهش شدت بیماری NAFLD چه از نظر آنزیم های کبدی و چه از لحاظ سونوگرافی داشتند.

Non-alcoholic fatty liver, Liver enzymes, Diet, Exercise training, کبد چرب غیرالکلی, آنزیم های کبدی, رژیم غذایی, تمرین ورزشی