ابراهیم حسینی - Department of Biology, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
زهرا دلایلی - Department of Biology, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.

زمینه و هدف: لیتیوم فلزی است که در درمان اختلال دو قطبی مورد استفاده قرار می گیرد و موجب اختلات باروری می شود. با توجه به شیوع  اختلال دو قطبی در سنین باروری و استفاده از  لیتیوم، این بررسی با هدف مطالعه اثر این دارو بر تغییرات بافتی و عملکرد تخمدان در فرزندان ماده بالغ نسل اول انجام گردید.  مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از ۴۰ موش باردار که به ۵ گروه ۸ تایی شامل کنترل، شاهد و گروه های تجربی دریافت کننده ۲۱ روزه دوزهای mg/kg ۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ کربنات لیتیوم تقسیم شدند، استفاده گردید. در پایان هفته ششم پس از زایمان از بین فرزندان هر گروه به صورت تصادفی تعداد ۱۰ سر موش ماده انتخاب وپس از خون گیری جهت اندازه گیری هورمون های استروژن، پروژسترون، FSH و LH، تخمدان های آن ها خارج و پس از تهیه مقاطع بافتی اقدام به شمارش انواع فولیکول ها گردید. نتایج با استفاده از نرم افزارSPSS-۱۸  و آزمون های  ANOVAو توکی آنالیز شدند و معناداری اختلاف داده ها در سطح ۰۵/۰P  در نظر گرفته شد.  نتایج: نتایح نشان داد که لیتیوم باعث افزایش معنادار تعداد فولیکول های آترزی شده و کاهش فولیکول های ابتدایی، اولیه، ثانویه، گرآف، جسم زرد و هورمون های جنسی استروژن، پروژسترون، FSH و LH در فرزندان نسل اول در سطح ۰۵/۰P  می شود. نتیجه گیری: مصرف لیتیوم در دوران بارداری باعث افزایش فولیکول های آترزی و کاهش سایر فولیکول ها و جسم زرد در فرزندان نسل اول می شود و احتمالا به دلیل کاهش فولیکول ها و جسم زرد، میزان هورمون های جنسی نیز کاهش می یابند.

Lithium, Ovarian follicles, Estrogen, Progesterone, FSH, LH, لیتیوم, فولیکول های تخمدانی, استروژن, پروژسترون, FSH, LH