حامد قادرمرزی - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
پروانه محمدی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
رامین محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
اسماعیل سالاروند - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

شاخص ­های تعیین کننده­ ی پیشرفت یک اجتماع، کیفیت زندگی است که در برگیرنده مهم ترین عواملی است که بیانگر چگونگی زیستن افراد در یک جامعه و رفاه شخصی افراد است. بهبود کیفیت زندگی در هر جامعه­ ای، یکی از مهم ترین اهداف سیاست­ های عمومی آن جامعه است. قرن ­ها است که مردم به دنبال زندگی خوب بوده­اند و انسان ­ها پیوسته برای بهبود شرایط زیست خود، کوشیده ­اند تا از استعدادها و توانمندی­ های محیط زیست خود، به بهترین نحو بهره ببرند. اما مسئله اصلی این است که: زندگی مطلوب چیست؟ پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که روستاهای شهرستان دهگلان تا چه اندازه از شاخص­ های کیفیت زندگی مطلوب برخوردار هستند؟ به منظور ارزیابی کیفیت زندگی در این پژوهش از شاخص های بعد عینی (۴۴ گویه در۴ مقوله اقتصادی، اجتماعی، زیربنایی و سیاست­گذاری (کشاورزی و عمران روستایی) و بعد ذهنی (۲۳ گویه، در ۶ قلمرو آموزش، سلامت و امنیت، اجتماعی، اوقات فراغت، محیط مسکونی، شغل و درآمد) بهره گرفته شد. هر یک از شاخص­ های تحقیق در دو بعد مورد بررسی پس از اعمال وزن نهایی با استفاده از روش تقریبی میانگین حسابی وزن­دار شدند و با استفاده از روش ویکورتلفیق شدند. نتایج نشان داد که در بعد عینی کیفیت زندگی از دیدگاه جامعه محلی، شاخص ­های مربوط به مولفه های زیربنایی و سیاست­ گذاری برنامه ریزی از اهمیت بالاتری برخوردارند. همچنین بررسی شاخص­ های بعد ذهنی توسعه از دیدگاه مردم محلی نیز نشان داد که شاخص ­های مربوط به مولفه سلامت، امنیت، درآمد و شغل از اهمیت بیشتری برخوردارند.

کیفیت زندگی, نواحی روستایی, شاخص های عینی و ذهنی, شهرستان دهگلان