محمدرضا ویژه - استادیار گروه حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی
عمران محمدی

آمبودزمان اروپایی یکی از نهادهایی است که از معاهده ی ماستریخت سربرآورد. نقش این نهاد طی چند معاهده به تدریج گسترش یافت تا جایی که امروزه نهاد مهمی در حقوق اداری اتحادیه اروپا محسوب می شود. این نهاد به شکایات شهروندان اروپایی از سوءعملکرد نهادهای اتحادیه رسیدگی کرده و نقش به سزایی را در حفظ حقوق شهروندان اروپایی در مقابل نهادهای اتحادیه اروپا ایفا می کند. یکی از این حقوق، آزادی دسترسی به اسناد مربوط به عملکرد نهادهای اتحادیه و شفافیت اداری است. برای تضمین این حق می بایست سازکارهایی موجود باشد تا این حق به راحتی نقض نگردد. نهاد آمبودزمان را می توان یکی از این سازکارها شناخت. در این مقاله، علاوه بر اشنایی با نهاد آمبودزمان اروپایی، تلاش می شود تا نقش آن در ایجاد شفافیت در اتحادیه اروپا مورد بررسی قرار گیرد. از این روی، ابتدا به مبانی قانونی، تشکیلات و صلاحیت آمبودزمان پرداخته و سپس، نقش این نهاد در ایجاد شفافیت اداری در اتحادیه اروپا بررسی می شود.