سیدمحمد قاری سیدفاطمی - دانشیار دانشکده ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
زینب رستمی - دانش آموخته ی دکتری حقوق بین الملل.

مسئولیت بین المللی از قالب انفرادی به سوی قالب مشترک در حال حرکت است. مسئولیت انفرادی پارادایم غالب قواعد ثانویه ی حقوق بین الملل بوده که در طرح مسئولیت سازمان و دولت نیز مورد تایید قرارد گرفته است با وجود این ، مبنای مسئولیت انفرادی که امکان نقض تعهد و قابلیت انتساب را تنها نسبت به چند نهاد مسئول است. نمونه ی چنین وضعیتی، ارتکاب اقدام متخلفانه برآمده از نهاد دولت، امکانات و نیروها را فراهم می کند. درهم بافتگی صلاحیت و امکانات، شناسایی مسئول را دشوار می سازد. در این نوشتار، نخست تصویری از الگوی غالب مسئولیت بین المللی یعنی مسئولیت انفرادی ارائه و سپس به پاره ای از عناصر مفهوم مسئولیت مشترک با توجه به نهاد مشترک عملیات حفظ صلح پرداخته می شود. پرسش اصلی در این نوشتار آن است که آیا مسئولیت انفرادی می تواند اقدامات متخلفانه در عملیات حفظ صلح را پوشش دهد یا خیر؟