علی واعظی - دانشیار گروه خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
سعیده اکبری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
محمد حسین محمدی - دانشیار گروه خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

فرایندهای فرسایش بارانی در کنار ویژگیهای باران تحت تاثیر مقاومت خاکدانهها نیز قرار میگیرند. این پژوهش به منظور بررسی حساسیت خاکدانهها در خاکهای با بافت مختلف به فرایندهای فرسایش بارانی انجام گرفت. آزمایش در ۳۰ نمونه خاک با چهار گروه بافتی و با تکرارهای متفاوت انجام شد. برای این منظور ۹۰ جعبه محتوی خاکدانههای ۶ تا ۸ میلیمتر تهیه و به مدت ۳۰ دقیقه زیر دستگاه شبیهساز باران قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوتی معنادار بین بافتهای مختلف از نظر میزان تخریب خاکدانه (P<۰/۰۰۱)، تراکم خاک (P<۰/۰۰۱) و پاشمان ذرات (P<۰/۰۱) وجود دارد. بیشترین تخریب خاکدانه در خاکهای شنلومی و بیشترین تراکم خاک و پاشمان در خاکهای لومرسی مشاهده شد. تخریب خاکدانه تحت تاثیر منفی درصد ذرات سیلت (۰/۰۱-۰/۶۳, P<= r) و رس (۰/۰۱-۰/۷۰, P<= r) قرار گرفت. با وجود این، تراکم خاک و پاشمان به شدت تحت تاثیر درصد ذرات سیلت و رس افزایش یافت. چگونگی تاثیر ذرات شن بر فرایندهای فرسایش بارانی برخلاف ذرات (سیلت و رس) دیگر بود.

پاشمان ذرات خاک, تخریب خاکدانه, تراکم خاک, فرسایش بارانی