مهدی نادی - PhD student of agrometeorology, Faculty of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Department of Irrigation and reclamation, Agrometeorology Division, Karaj, Iran
علی خلیلی - Professor, Faculty of Agriculture & Natural Resources university of Tehran, Department of Irrigation and reclamation, Agrometeorology Division, Karaj, Iran

در این تحقیق، به منظور تفکیک الگوهای بارش در ایران، ۱۳۰ متغیر هواشناسی از داده های درازمدت ۸۱ ایستگاه سینوپتیک استخراج و ۹۸ متغیر ترکیبی محاسبه شد. از بین آن ها، به روش حذف پس رو، ۳۹ متغیر جهت تحلیل انتخاب شدند. سپس با تحلیل عاملی تعداد متغیرها در شش عامل اصلی بارش های تابستانه، بارش بهاره و شدت بارش ماه های سرد، تعداد روزهای برفی، طول جغرافیایی، ضریب تغییرات بارندگی سالیانه، و تعداد روزهای توفانی خلاصه شد. این عامل ها در مجموع ۸۲ درصد واریانس موجود در داده ها را توجیه کردند. سپس گروه بندی امتیازات عاملی با الگوریتم خوشه بندی سلسله مراتبی وارد انجام شد و شش ناحیه اقلیم بارش در گستره کشور از آن نتیجه گردید. این نواحی در چهار گستره کوچک و دو گستره بزرگ تفکیک شدند. همچنین، به منظور افزایش همگنی گستره های بزرگ، با توجه به نمودار درختی ایستگاه ها، هر یک از آن ها به دو ناحیه کوچک تر تقسیم شدند.

climate precipitation, Cluster Analysis, factor analysis, Iran