Rahim Javadi Azar - دانشکده مهندسی نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
Behzad Voosoghi - دانشکده مهندسی نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
Mir Reza Ghaffari Razin - دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی دانشکده نقشه برداری گروه ژئودزی

در این مقاله به بررسی یک معیار عددی جدید بنام نووژیلو جهت محاسبه دوران متوسط به کمک روش تفاضل محدود در فضای پوسته زمین و در محدوده شمالغرب ایران به ویژه شمال گسل تبریز پرداخته شده است. برای رسیدن به این هدف ابتدا تنسورهای استرین و دوران خطی، روی سطح پوسته زمین بر مبنای نظریه پوسته در مکانیک محیط های پیوسته، با استفاده از روش تفاضل محدود محاسبه شده و سپس معیار دوران متوسط نووژیلو با استفاده از مولفه های تنسورهای استرین و دوران خطی استخراج می-شود. نتایج بدست آمده از تنسورهای استرین و دوران خطی در فضای پوسته با استفاده از مشاهدات ژئودتیکی (GPS) سال ۲۰۰۵ ایران سراسری، تطابق خوبی با نتایج کارهای قبلی دارد. نتایج بدست آمده از معیار دوران متوسط نووژیلو در فضای پوسته بخشی از فلات آذربایجان، نشان دهنده آن است که بیشترین دوران راستگرد در منطقه مربوط به ایستگاه YKKZ به مقدار ( deg/Myr۶۳۱/. ± ۹۷۵/۲) می باشد. ویژگی مهم بررسی معیار دوران متوسط نووژیلو روی پوسته زمین نسبت به بررسی این معیار در سیستم مختصات کارتزین، این است که نتایج بدست آمده روی پوسته زمین بسیار نزدیک به نتایج مطالعات قبلی که روی دوران بلوک ها در مناطق مختلف آذربایجان صورت گرفته، می باشد. دقت بدست آمده برای این معیار در فضای پوسته در اکثر ایستگاهها قابل قبول می باشد.

تغییرشکل پوسته زمین, فلات آذربایجان, تنسور استرین خطی, تنسور دوران خطی, دوران متوسط نووژیلو