Maryam Rezazadeh - دانشجوی دکتری هواشناسی، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران
Parviz Irannejad - دانشیار، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران
Yaping Shao - استاد، موسسه ژئوفیزیک و هواشناسی، دانشگاه کلن، آلمان

هدف از این پژوهش بررسی میزان گسیل غبار برآوردشده با مدل منطقه ای پیش بینی عددی و تحقیقاتی WRF-Chem در منطقه خاور میانه با استفاده از سری داده های بهبود یافته پارامترهای سطح است. این داده ها، که در برگیرنده پوشش گیاهی، بافت خاک و توپوگرافی اند، به کمک داده های ماهواره ای حس گر مادیس و داده های USGS تهیه شده اند، و با تلفیق آنها، مناطق مستعد گسیل غبار منطقه مشخص شده است. از آنجا که داده های سطح موجود در مدل WRF-Chem شامل داده های میانگین پنج ساله و با تفکیک افقی کم است و همچنین به دلیل اهمیت شرایط سطحی مناطق چشمه غبار در تعیین میزان گسیل غبار و نحوه توزیع آن در منطقه، مقایسه ای بین نتایج داده های موجود در مدل WRF-Chem با داده های جدید صورت گرفت که نشان دهنده ناتوانی داده های موجود در مدل برای نمایان کردن جزئیات خصوصیات بافت خاک و پوشش گیاهی منطقه بود. هرچند که داده های جدید، میزان خطا را در شناسایی چشمه های غبار و به دنبال آن تعیین میزان گسیل و نحوه توزیع غبار کاهش می دهد. علاوه بر آن، گسیل غبار با داده های سطح موجود در مدل و داده های ورودی جدید برای توفان غبار دوره ۱۳ تا ۱۸ تیرماه ۱۳۸۸ شبیه سازی و چشمه های غبار موثر و میزان گسیل از هریک از آنها و نحوه توزیع غبار در منطقه بررسی شد. نتایج شبیه سازی ها، چهار چشمه عمده غبار را در منطقه خاورمیانه نشان می دهد که شامل سودان، عربستان سعودی و بخشی از عراق، ایران و افغانستان، و پاکستان هستند که هریک از این چشمه ها در طی رویداد غبار، نقش های متفاوتی دارند. همچنین این توفان غبار بر فراز چشمه سودان شکل می گیرد و با جریان های جنوب غربی به سمت شمال شرق تا ایران و ترکمنستان کشیده شده است. در پایان دوره، چشمه ضعیف تری در جنوب شرق ایران در بار غبار موجود در منطقه مشارکت کرده است. همچنین نتایج حاصل از شبیه سازی گسیل غبار، نشان می دهد که الگوی گسیل غبار حاصل از داده های جدید، گستردگی بیشتری در اطراف چشمه های اصلی غبار تعیین شده در منطقه خاورمیانه دارند.

مدل WRF-Chem, چشمه غبار, گسیل, منطقه خاورمیانه, بافت خاک, توپوگرافی, پوشش گیاهی