Ali Reza Massah Bavani - استادیار، گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
Saeed Morid - دانشیار، گروه منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Mohsen Mohammadzadeh - دانشیار، گروه آمار، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

در تحقیقات تغییر اقلیم، استفاده از خروجی مدل های گوناگون AOGCM، روش های کوچک مقیاس کردن و سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای بر نتایج نهایی ت‍اثیر می گذارند. در این مقاله سعی شده است تا چارچوبی برای بررسی وضعیت اقلیم منطقه ای تحت تاثیر روش های گوناگون کوچک مقیاس کردن و مدل های AOGCM عرضه شود. یکی از مشکلات عمده در استفاده از خروجی مدل های AOGCM (Atmosphere-Ocean General circulation Model)، کم بودن درجه تفکیک آنها (Resolution), نسبت به منطقه مورد بررسی است که کوچک مقیاس کردن (Downscaling) آنها را با استفاده از روش های مناسب، ضروری می سازد. در این تحقیق عملکرد دو روش زمین آماری کریجینگ و وزن دهی عکس فاصله (Inverse Distance Weighting, IDW) در کوچک مقیاس کردن متوسط ماهانه دما و بارندگی دوره پایه ۳۰ ساله (۲۰۰۰-۱۹۷۱) ۷ مدل AOGCM - عرضه شده در سومین گزارش IPCC- شاملCCSR/NIES: CGCM۲, CSIRO MK۲, ECHAM۴/ OPOYC۳, GFDL R۳۰, HadCM۳, وNCAR DOE PCM. با تعداد سلول های محاسباتی گوناگون در اطراف موقعیت موردنظر که حوزه آبریز زاینده رود بوده است مورد ارزیابی قرار گرفت. درنهایت روش IDW با ۸ سلول محاسباتی انتخاب شد. سپس بر این اساس، سناریوهای فصلی تغییر اقلیم دما و بارندگی در سه دوره ۲۰۳۹-۲۰۱۰، ۲۰۶۹-۲۰۴۰ و ۲۰۹۹-۲۰۷۰ میلادی از خروجی مدل های AOGCM فوق تحت سناریوهای موجود SRES (Special Report on Emission Scenario) برای منطقه مورد بررسی، کوچک مقیاس شدند. نتایج نشان می دهد که صرف استفاده از خروجی یک مدل AOGCM تحت یک سناریوی انتشار گازهای گلخانه ای نمی تواند نتایجی منطقی برای برنامه ریزی های مربوط به کاهش اثرات مخرب پدیده تغییر اقلیم در پی داشته باشد.

تغییر اقلیم, حوضه زاینده رود, کوچک مقیاس کردن