Farahnaz Taghavi - موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران- استادیار

در سال های اخیر توجه به رویدادهای حدی (خشکسالی ها، سیل ها و امواج شدید گرمایی)، نه تنها به علت پیامدهای اقتصادی، اجتماعی بلکه به منزله نشانگرهای تغییر اقلیم، اهمیت زیادی پیدا کرده است. در این تحقیق برای یافتن ارتباط بین تغییر اقلیم و رویدادهای حدی، رفتار و فراوانی رویدادهای حدی با استفاده از شاخص هایی در بسته نرم افزاری بنام شاخص های اقلیمی حدی Extreme Climate Index Software, ECIS)) بررسی شده است. دربسته نرم افزاری ECIS روند شاخص ها براساس داده های روزانه دما و بارش ۱۶ ایستگاه همدیدی (شاخص نواحی اقلیمی ایران) در دوره آماری۲۰۰۳-۱۹۵۱ محاسبه شده است. در نهایت نقشه های روند شاخص های حدی در ایران تهیه شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که روند کاهشی شاخص های حدی سرد FD وروند افزایشی در شاخص های حدی گرم مانند T۴۰ در همه نواحی اقلیمی ایران به جز در ناحیه شمال غرب وجود دارد و گرمایش متقارن در بیشتر دنباله سری های زمانی شاخص های حدی به جز در دو ایستگاه همدان و ارومیه وجود دارد .همچنین نتایج مبین افزایش قابل توجهی در تعداد روزها و شب های خیلی گرم و کاهش در دامنه دمایی حدهای سالانه است و همین امر سبب کوتاه شدن دوره بازگشت شاخص های حدی گرم مانندSU ، T۴۰و بلندترشدن دوره بازگشت شاخص های حدی سرد FD وID شده است اما روند شاخص های حدی بارش تغییرات اندکی را نشان می دهد. این نتایج فراوانی رویدادهای حدی اقلیمی مانند خشک سالی و طولانی شدن امواج گرم در اکثر نواحی اقلیمی ایران را تایید می کند. به طورکلی براساس نتایج تغییر در روند شاخص های حدی در ایران بارز است و نشانه های روشنی از تغییر اقلیم وجود دارد.

ایران, ارتباط, تغییر اقلیم, دوره بازگشت, رویدادهای حدی, روند