کیوان عباسی - Inland waters Aquaculture Research Center, Iranian Fisheries Science Research Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Bandar Anzali, P.O. Box ۶۶, Iran
علیرضا میرزاجانی - Inland waters Aquaculture Research Center, Iranian Fisheries Science Research Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Bandar Anzali, P.O. Box ۶۶, Iran
مهدی مرادی - سازمان ترویج،آموزش و تحقیقات کشاورزی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی کشور، بندر انزلی

رودخانه سفیدرود به عنوان بزرگ ترین رودخانه شمال کشور، برای بقاء نسل ماهیان رود کوچ دریای خزر دارای اهمیت ویژه ای است. در این مطالعه، تنوع زیستی و فراوانی ماهیان در هشت نقطه از رودخانه سفیدرود و یک نقطه در ساحل دریا از اسفند ۱۴۰۰ لغایت دی ماه ۱۴۰۱ مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع، ۴۰ گونه ماهی از گروه های اکولوژیک رودخانه ای (۲۶ گونه )، مهاجر (۶ گونه) و مصبی-دریایی (۸ گونه) شناسایی گردید. در ناحیه میانی رودخانه بیشترین تعداد (۲۱ گونه) و در ناحیه دریایی کمترین تعداد (۱۷ گونه) مشاهده شد. در بعضی گونه ها آشیان اکولوژیک مکانی اختصاصی مشاهده شد. برای مثال، گاوماهی کاسپین (Neogobius caspius) تنها در ساحل دریا، گاوماهی کوچک قفقازی (Knipowitschia caucasica) تنها در ناحیه مصبی و گاوماهی ایران (Ponticola iranicus) تنها در ناحیه بالادست مشاهده شدند. کفال ماهیان تا فاصله ۱۰ کیلومتر از دریا نیز مشاهده شدند. تخم و لارو گونه های رود کوچ در بالاترین ایستگاه مشاهده شدند. بچه ماهیان شاه کولی (Alburnus chalcoides) و ماهی سفید (Rutilus frisii) دارای بیشترین میانگین فراوانی (به ترتیب ۲۲۲ و ۹۲ عدد در ۲۰۰ متر مربع) را در میان گونه های شناسایی شده بودند. گونه های سیاه کولی (Vimba persa)، کفال پوزه باریک (Chelon saliens)، ماهی مخرج لوله ای (Rhodeus amarus)، رفتگرماهی سانیا (Cobitis saniae)، مرواریدماهی قفقاز (Alburnus hohenackeri) و گاوماهی سرگنده کاسپین (Ponticola gorlap) فراوانی متوسط (۵۹-۲۷ عدد در ۲۰۰ متر مربع) داشتند و فراوانی سایر گونه ها کمتر ۱۹ عدد در ۲۰۰ متر مربع بود. کمترین مقدار شاخص تنوع گونه ای شانون در دورترین ایستگاه از دریا، به میزان ۰۳/۱ و بیشترین مقدار شاخص در ایستگاه میانی به فاصله ۵ کیلومتر از دریا در حد ۶/۱ سنجش گردید که تفاوت معنی دار (۰۵/۰p<) بین آنها مشاهده شد. همچنین کمترین و بیشترین مقدار این شاخص در دی و آبان ۱۴۰۱ مشاهده گردید.

Sefidroud River, Fingerling fish, Species diversity, Distribution, Abundance, سفیدرود, بچه ماهی, تنوع گونه ای, پراکنش, فراوانی