سپیده پارساجو - گروه آموزشی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، شهر همدان، کشور ایران
فرشاد دشتی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا ، همدان، ایران

شوری خاک و آب یکی از مشکلات در حال افزایش کشاورزی و از مهم ترین موانع تولید محصول در جهان است. ترکیبات زیادی در زمینه کاهش اثرات زیان آور تنش شوری مورد استفاده قرار گرفته است. اسید آسکوربیک آنتی اکسیدان محلول در آب می باشد که با بی اثر کردن رادیکال های آزاد موجب مقاومت گیاهان در برابر تنش های محیطی می شود. در این پژوهش تاثیر اسید آسکوربیک بر کاهش اثرات شوری در تولید نشاء گیاه فلفل دلمه ای در شرایط کشت گلخانه ای مطالعه شده است. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در دو سطح نمک کلرید سدیم (صفر و ۱۰۰ میلی مولار) در آب آبیاری و چهار سطح اسید آسکوربیک (صفر، یک، سه و پنج میلی مولار) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد تنش شوری موجب افزایش نشت یونی و تولید مالون دی آلدئید شد و کاربرد اسید آسکوربیک در غلظت ۵ میلی­مولار موجب کاهش میزان این صفات در شرایط تنش شوری شد. تنش شوری موجب افزایش میزان پرولین و کاهش کلروفیل کل و پروتئین برگ نشاء فلفل دلمه ای شد در حالی که کاربرد اسید آسکوربیک با غلظت ۵ میلی مولار موجب افزایش صفت های نام برده شد. از طرف دیگر در گیاهان تحت تنش شوری جذب عناصر آهن، روی، مس و فسفر کاهش و سدیم افزایش یافت که کاربرد اسید آسکوربیک باعث افزایش تجمع سه عنصر اول و کاهش تجمع سدیم در برگ گیاهان شد. از نظر شاخص های رشد، تنش شوری باعث کاهش صفات رشدی (تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر ریشه و برگ) شد و تیمار با اسید آسکوربیک اثر تنش شوری را بر پارامترهای رویشی کاهش داد بطوری که تحت تنش شوری، تیمار اسید آسکوربیک ۵ میلی­مولار توانست سطح برگ را نسبت به تیمار شوری بدون کاربرد اسید آسکوربیک افزایش دهد. از طرف دیگر کاربرد اسید آسکوربیک باعث افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز شد. به طور کلی با توجه به نتایج حاصله می توان گفت محلول پاشی با غلظت ۵ میلی مولار اسید آسکوربیک در نشاء گیاه فلفل دلمه ای باعث بهبود مقاومت به شرایط تنش شوری می شود.

آنزیم های آنتی اکسیدان, پرولین, کلروفیل, کلرید سدیم