طهورا دهشور - دانشجوی دکتری محیط زیست، گروه ارزیابی و آمایش محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
افشین دانه کار - دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
علی اصغر آل شیخ - دانشیار دانشکده نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
رضا احمدیان - استادیار گروه مهندسی شهرسازی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی

هدف از این مطالعه شناسایی لکه­های مناسب توسعه شهری با کاربرد معیارهای محیط زیستی درشهرستان محمودآباد است. برای نیل به این هدف، با بررسی منابع مختلف در رابطه با مکان­یابی توسعه شهری، یک سری از معیارها شناسایی شدند. سپس، با استفاده از تکنیک دلفی، معیارها غربال و انتخاب شدند. به این ترتیب، ۱۲ معیار و ۳۰ زیرمعیار برای مکان­یابی توسعه شهری در شهرستان محمودآباد، مناسب تشخیص داده شد. معیارهایی که قابلیت تبدیل به نقشه را داشتند، با استفاده از روش AHP وزن­دهی شده و در محیط نرم­افزارArc GIS نقشه­سازی شدند. سپس، با استفاده از ترکیب خطی وزن­دار نقشه­ها در GIS با یکدیگر تلفیق شدند و لکه­های مناسب توسعه شهری به دست آمد. مساحت بزرگترین پهنه ۷/۰ کیلومتر مربع و مساحت پهنه بعدی ۴/۰ کیلومتر مربع تعیین شد. طبق ماده ۲۶ از آیین­نامه اجرایی قانون ایجاد شهرهای جدید، حداقل مساحت مناسب برای شهر ۳ کیلومتر مربع می­باشد. بنابراین، هیچ کدام از لکه­ها مستعد توسعه شهری نیستند. نتایج و معیارهای حاصل شده در این تحقیق، می­تواند برای مناطقی با ویژگی­های مشابه (منطقه ساحلی شمال کشور) به عنوان یک راهنما مورد استفاده قرار گیرد.

توسعه شهری, معیارهای محیط زیستی, روش دلفی, روشAHP, محمودآباد