علی قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دان
مرتضی صادقی - استادیار گروه ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفه
ابوالفضل گودرزی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دان
میثم رستم زاده - دانشجوی سابق کارشناسی مهندسی برق-کنترل، دانشکده برق و کامپیوتر، دان

تراکم پذیری حجمی به عنوان نسبت تغییرات کرنش حجمی به تغییرات فشار هیدرواستاتیک وارد بر سطح خارجی ماده تعریف می شود. با تعیین تراکم پذیری حجمی می توان به برخی خواص رئولوژی مانند سفتی و درجه رسیدگی میوه، به منظور طراحی خطوط فرآوری و انتقال محصول پی برد. برای یک نمونه غوطه وز شده دورن سیال، با اندازه گیری تغییرات نیروی شناوری د رمقابل تغییرات فشار هیدرواستاتیک و داشتن حجم اولیه نمونه می توان تغییرات حجم و تراکم پذیری حجمی نمونه را تعیین کرد. هدف از انجام تحقیق حاضر طراحی، ساخت و ارزیابی دستگاهی برای اندازه گیری تراکم پذیری حجمی و درجه رسیدگی میوه جات می باشد. دستگاه شامل یک محفظه فشار از جنس آکریلیک است که فشار هوای درون ان توسط یک کمپرسور هوا تامین شده و توسط یک حسگر فشار اندازه گیری می شود. برای ثابت نگه داشتن فشار هوا نیز از یک شیر فشار شکن استفاده می شود. نمونه مورد آزمون ، از انتهای آزاد یک تبر یک سردرگیر که چهار کرنش سنج در قسمت ریشه آن برای اندازه گیری مقدار خمش تیر و تغییر نیروی شناوری نصب شده اند، آویزان و درون سیال غوطه ور می شود. سیگنال های خروجی مدار کرنش سنج ها و حسگر فشار پس از عبور از واحد پردازش سیگنال، به نیرو و فشار تبدیل می شوند. به منظور ارزیابی عملکرد دستگاه میوه گوجه فرنگی به مدت 100 ثانیه تحت فشار ثابت 200kPa قرار گرفت و پس از آن باربرداری انجام شد و مودار تغییرات حجم بر حسب زمان برای مطالعه رفتار خزشی آن رسم شد. آزمایش ها د ر5 تکرار انجام شدند. همچنینی برای مطالعه اثر رسیدگی میوه بر رفتار خزشی آن، تغییرات حجم نمونه های گوجه فرنگی رسیده و نارس با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد مه بخش بزرگی از تغییرات حجم به صورت آنی در لحظه اولیه اعمال فشار بود (قسمت الاستیک) و سپس تغییر حجم نمونه به صورت نمایی با زمان افزایش یافت (قسمت ویسکوالاستیک). میانگین ضریب تراکم پذیری نمونه ها برابر با 0/66MPa بدست آمد.

الاستیک، فشار هیدرواستاتیک، کرنش حجمی، نیروی شناوری، ویسکوالاستیک