کرامت اله زیاری - استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده‎ی جغرافیا، دانشگاه تهران
فرشید عشق آبادی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‎ریزی شهری، دانشکده‎ی جغرافیا، دانشگاه تهران
امیر رضا ممدوحی - استادیار گروه برنامه‎ریزی حمل‎ونقل، دانشکده‎ی مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس
رحمت اله فرهودی - استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده‎ی جغرافیا، دانشگاه تهران

تعیین محل سکونت و دریافت خدمات به‎عنوان عمده‎ترین فعالیت‎های انسان، نیازمند تحلیل دقیق الگوهای رفتاری انسان می باشد. هدف این مقاله مدل‎سازی الگوهای رفتاری سفرهای کار و خدمات ساکنان بیست‎ودو منطقه‎ی شهر تهران، از طریق ساخت و پرداخت مدل های کار به خانه و خانه به خدمت، از نوع مدل انتخاب (مدل لوجیت چندگانه) با استفاده از روش بیشینه‎ی درست‎نمایی است. بنابراین، ابتدا مدل لوجیت و نیازهای اطلاعاتی مدل‎سازی بررسی و معرفی و سپس به توابع مطلوبیت کار به خانه و خانه به خدمت پرداخته می‎شود که بر اساس ویژگی‎ها و عوامل جذب یا دفع‎کننده‎ی مناطق برای انتخاب محل سکونت یا دریافت خدمات ساکنان شهر تهران ساخته می‎شوند. پس از ساخت تعداد زیادی توابع مطلوبیت کار به خانه و خانه به خدمت، مقادیر ثابت و ضرایب نهایی متغیرهای توابع، بر اساس مدل لوجیت چندگانه و مشاهدات سفرهای کار به خانه و خانه به خدمت شهر تهران و استفاده از روش بیشینه‎ی درست‎نمایی، توابع مطلوبیت نهایی تولید می‎شوند. پس از بررسی آماری، علائم و ضرایب متغیرهای توابع مطلوبیت ساخته‎شده و درنهایت، صحت و دقت مدل‎سازی‎ها در بازسازی سفرهای کاری و خدماتی مشاهده‎شده‎ی شهر تهران، از طریق تابع روندگرای خطی تحلیل می‎شوند. مقدار خوب و بالای میزان برازندگی مدل‎سازی مشخص می‎کند، مدل های حاصل، برآوردها را در سطح مطلوبی از مشاهده های نظیر خود بازسازی می‎کنند. مدل های نهایی می توانند الگوهای رفتاری پیچیده‎ی سفرهای کاری و خدماتی ساکنان شهر تهران را بر اساس مدل احتمالی لوجیت شبیه‎سازی کنند.

تابع مطلوبیت, تهران, روش بیشینه‎ی درست‎نمایی, مدل خانه به خدمت, مدل کار به خانه, مدل لوجیت چندگانه