حسین شعبانعلی فمی - دانشیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
فضیله خانی - دانشیار دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
شهلا چوبچیان - دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
فرحناز رستمی - دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی دانشگاه تهران

تحقیق حاضر با عنایت به اهمیت تعاونی ها در توانمند سازی زنان و لزوم بهبود عملکرد آن ها، با هدف بررسی عوامل متمایز کننده تعاونی های موفق و نا موفق زنان اجرا شده تا از این طریق به شناسایی شرایط موفقیت آمیز تعاونی ها دست یابد. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و جامعه آماری آن مشتمل بر ۱۲۸۱۹ نفر از اعضاءی هیات مدیره تعاونی ها و ۱۵۰۰ نفر از کارشناسان وزارت تعاون بودند. از بین این افراد ۱۵۳ نفر از کارشناسان و ۴۵۳ نفر از اعضاءی هیات مدیره به عنوان نمونه به شیوه چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات تنی چند از اساتید و کارشناسان مورد تائید قرار گرفت و به منظور سنجش میزان پایایی ابزار تحقیق از آماره آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای مقیاس پرسشنامه اعضاءی هیات مدیره ۹۷/. و برای مقیاس پرسشنامه کارشناسان ۸۴/. بدست آمد که بیانگر قابلیت اعتماد مناسب این مقیاس ها برای سنجش مقیاس اصلی تحقیق است. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش تحلیل خوشه ای و تحلیل تشخیصی در نرم افزار SPSS به کار گرفته شد. در این تحقیق شاخص ترکیبی عملکرد تعاونی های استان های مختلف کشور به عنوان یک متغیر مورد نظر بوده و به روش سلسله مراتبی مورد تحلیل خوشه ای قرار گرفت. به این ترتیب استان های منتخب بر حسب نحوه عملکرد طبقه بندی شدند. از طریق تحلیل تشخیصی نیز متغیرهای موثر بر عملکرد تعاونی ها شناسایی شدند. بر این اساس قدرت باز پرداخت وام، سرمایه در گردش، دارایی جاری، درآمد تعاونی و میزان بستانکاری از مهمترین متغیرهای اثر گذار بر موفقیت تعاونی ها شناخته شدند. سایر متغیرهای وارد شده به معادله نیز حاکی از نقش مدیریت مالی تعاونی ها به عنوان مهمترین عامل در ارتقائ عملکرد آن ها می باشد.

ایران, تعاونی های زنان, تعاونی های موفق, عملکرد تعاونی ها, عوامل اقتصادی