مصطفی تالشی - دانشگاه پیام نور
اسماعیل علی اکبری - دانشگاه پیام نور
قربان پناهی جلودارلو - دانشگاه پیام نور

ز جمله نابسامانی های نظام توزیع مکانی سکونتگاه های شهری در فضای ملی و منطقه ای کشور، همانان عدم تجانس و همگنی در الگوی سلسله مراتبی است. از این رو با بروز تصمیم سازی های نادرست سیاسی و بعضا اقتصادی – اجتماعی این عدم تجانس تشدید می شود. یکی از فضاهای جغرافیایی که بیشتر تحت تاثیر این بی برنامگی ها به ویژه ناپایداری نظام سکونتگاهی قرار گرفته استان اردبیل است. در این مطالعه، از روش تحقیق توصیفی تحلیلی و با هدف تعیین سلسله مراتب شهری با استفاده از مدل های کمی بهره گرفته شده و ۲۱ نقطه شهری در سال ۱۳۸۵ به عنوان جامعه آماری بررسی و با استفاده از مدل هایی نظیر «تحلیل نزدیکترین همسایگی، رتبه اندازه، آنتروپی و حد اختلاف طبقه ای» آسیب شناسی نظام سلسله مراتب شهری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان داد که تقسیم بندی شهری استان هماهنگ و منظم نبوده و گسیختگی فضایی فاحشی در آن وجود دارد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که دستیابی به سلسله مراتب پایدار شهری، نظام یابی بهینه، رعایت عدالت در توزیع مکانی امکانات، خدمات و همچنین ایجاد فرصت های برابر برای تمام شهرهای استان بسیار ضروری است.

سلسله مراتب شهری, شبکه شهری, الگوهای تعادل فضایی, استان اردبیل, نظام یابی