سعید ظریف نشاط - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
محمد حسین سعیدی راد - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
عباس روحانی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود

سیب زمینی پس از گندم، برنج و ذرت ، مهمترین محصول زراعی جهان به شمار می آید.همواره بخش عمده ای از سیب زمینی در مراحل برداشت و پس از برداشت از بین می رود که مطالعه پارامترهای تاثیر گذار بر این صدمات می تواند در مدیریت کاهش ضایعات موثر واقع شود. در این تحقیق، تاثیر رقم، زمان برداشت و رطوبت خاک بر روی میزان صدمات مکانیکی ایجاد شده و بعضی خصوصیات رئولوژیک مانند انرژی شکست، مقاومت به نفوذ و واهلش در حین برداشت و پس از انبار مانی دو ماهه در قالب طرح آماری فاکتوریل بررسی شد. نتایج نشان داد رقم، تاریخ برداشت و رطوبت خاک تاثیر معنی داری بر میزان صدمه وارده بر سیب زمین در هنگام برداشت و پس از انبار مانی دارد. از این نظر رقم آگریا بیشترین میزان صدمه را نسبت به دو رقم سانته و فونتانا دارا بود. بیشترین میزان صدمه مربوط به برداشت در خاک دارای رطوبت 9 درصد (نقطه پژمردگی) بود و کمترین میزان صدمه مربوط به برداشت در خاک با رطوبت 15 درصد (ظرفیت مزرعه ای) بود. در برداشت زود هنگام ( اواسط شهریور) بیشترین میزان صدمه و برداشت دیر هنگام ( اواخر مهر ماه) کمترین میزان درصد صدمه به سیب زمینی حاصل شد. نتایج مربوط به خواص ژئولوژیک نشان داد که رقم، زمان برداشت و مدت انبار مانی اثر معنی داری بر روی خصوصیات رئولوژیک داشته بطوریکه بیشترین انرژی مورد نیاز برای شکست برابر 87/22 میلی ژول مربوط به واریته فونتانا بود و کمترین آن به میزان 73/34 میلی ژول مربوط به واریته آگریا بود.

برداشت، خصوصیات رئولوژیک، سیب زمینی، صدمات مکانیکی